Da hadde vært litt kult visst vi hadde snakka strilsk om hondra år”

4.7 Denne granskinga
Det som gjer denne undersøkinga ekstra interessant, er at endringane er studerte i verkeleg tid.
Det har tidlegare ikkje vore enkelt å få til, då sosiolingvistikk som nemnt er eit relativt nytt
fagområde. Undersøkingar i verkeleg tid krev at det går ei tid mellom kvar gransking. Dette
fører til at ein kan sjå synkrone språkendringar, som er språkleg variasjon på eitt tidspunkt, i
eit diakront perspektiv (sjå teorikapittel). Slik kan ein få fram om det verkeleg har skjedd
språkendringar over tid. (Meyerhoff, 2006:130.) Det er dette eg har gjort i mitt prosjekt, og
det er eit bidrag til prosjektet Dialektendringsprosessar, som har som hovudmål å seia noko
om språkendring på Vestlandet og å forstå meir av samfunnsvilkåra for språkendring. Ved å
samanlikna Antonesen sitt materiale med mitt eige har eg funne informasjon som kan fortelja
om det verkeleg har skjedd språkendringar på den tida det har gått mellom granskingane. I
sosiolingvistikken er ein så langt som råd ute etter den naturlege daglegtalen til folk, ”the
speaker’s spontaneous, everyday speech” (Milroy, 1987:57). Dette er eit paradoks, for som
Labov (1972:61) seier det: ”(…) our goal is to observe the way people use language when
they are not being observed.” Dette blir kalla “Observer’s paradox”, og er noko ein må leva
med, men effekten av paradokset kan reduserast, og det har eg forsøkt å få til i mine intervju.
Det som kan gjera samtalen meir naturleg, sjølv om eg som intervjuar er til stades, er at
informantane er intervjua i par, og dei kjenner kvarandre. Dermed vil òg samtalepartnarane ha
ein slags kontrollfunksjon overfor kvarandre, i og med at han eller ho veit korleis den
naturlege daglegtalen til partnaren er. Binding til gruppenorma er òg eit argument som talar
for situasjonen med to som kjenner kvarandre. Eg reknar med at dei ville handla konformt i
høve til kvarandre og ikkje avvika frå den eksisterande norma. (Mæhlum, 2003: 88.)
4.8 Øygarden som språksamfunn
Omgrepet språksamfunn må i kvart enkelt tilfelle operasjonaliserast. Som det står i kapittel 3,
finst det ikkje nokon eintydig definisjon som automatisk gir ei geografisk avgrensing på kva
eit språksamfunn er. Eg ser på Øygarden som eit språksamfunn, og dette er det fleire grunnar
til. Når ein skal undersøkja språket i eit samfunn, vil ein oftast undersøkja språket til ei gruppe
som har noko felles ut over sjølve språkbruken. Som Labov (1972) var den første til å snakka
om, er det tale om eit normfellesskap. I hans definisjon blir altså språksamfunnet forstått som
ei geografisk og sosialt avgrensa undersøkingseining som kan studerast uavhengig av
storsamfunnet det er ein del av (jf. kapittel 3) (Milroy og Gordon 2003:133-134). Men det lèt
49