Pokaż treść! - Śląska Biblioteka Cyfrowa

364 Czêœæ trzecia: Wieloœæ przestrzeni wspó³czesnego teatrumówki g³ównych programów telewizji publicznej, do niedawna teatr telewizjistanowi³ rozpoznawalne dla widza „miejsce” w czasie emisyjnym wype³nionew³asn¹ tradycj¹ przedstawieniow¹, wci¹¿ jednak otwarte i ewoluuj¹cejako dziedzina artystyczna pod wp³ywem przemian wspó³czesnychmediów ekranowych. Zreszt¹ przedstawienia telewizyjne ostatnich lat anektowa³yekran jako element przedstawianej wspó³czesnej przestrzeni ¿ycioweji tematyzowa³y sytuacjê cz³owieka w œwiecie symulowanej przez mediakomunikacji. Wystarczy wspomnieæ spektakle Sandra K., Pani Hapgood, ŒwiêtawiedŸma, Monolog z lisiej jamy. Zmiany w otoczeniu cz³owieka, przejœcie odprzyrodniczo-spo³ecznego do jêzykowo-symulacyjnego milieu, otwarcie przestrzeniprywatnej, intymnej na hipertekstualn¹ przestrzeñ komunikacyjn¹wprowadzan¹ przez ekrany 26 , zdaj¹ siê nie sprzyjaæ rozumiej¹cemu doœwiadczaniuegzystencji czy byciu-w-œwiecie przez zamieszkiwanie. Zmiany te niesprzyjaj¹ te¿ tradycyjnemu teatrowi telewizji, skupionemu na sytuacji miêdzyludzkiej,grze aktorskiej, s³owie i zbli¿eniu.Analizowane trzy przedstawienia prezentuj¹ rozmaite strategie komunikacyjnei przedstawieniowe, które s¹ próbami oswojenia sytuacji funkcjonowaniateatru telewizji w ekranowej przestrzeni komunikacyjnej. £ucjai jej dzieci to spektakl, który odwo³uje siê do surowej konwencji reporta¿utelewizyjnego. Zwi¹zki z teatrem s¹ zredukowane do skupienia na relacjimiêdzyludzkiej i aktorstwie. Jedynie po stronie widza, ogl¹daj¹cego to przedstawieniew cyklu Teatr Dwójki, mog¹ zostaæ zaktualizowane konwencjetragedii. Zwi¹zek otwarty prezentuje strategiê mimikry wobec swoistychdla telewizji form realizacji obrazu: wideoklipu, reklamy… Zawiera jednakczytelne odwo³ania do sceny teatralnej i scenicznego gatunku. Nadal skupiasiê na relacji, choæ bardziej j¹ opowiada ni¿ przedstawia, intensyfikuj¹cfatyczne w³aœciwoœci gry aktorskiej. Podró¿ do wnêtrza pokoju prezentuje najwyraŸniejstrategiê metadyskursywn¹. Parodiuje przestrzeñ kulturow¹, jak¹stanowi teatr i dramat, demaskuj¹c elementy ich ró¿nych konwencji (scenograficznych,dramaturgicznych, ludycznych) i ³¹czy z przestrzeni¹ kulturypopularnej (telewizyjnym planem, kinem gatunków, sitcomem). Wci¹¿ jednaknajistotniejszymi elementami z³o¿onej konstrukcji s¹ tu, jak w teatrzedramatycznym, aktorzy i s³owo.26Zob. rozwa¿ania o ekranach i monitorach znajduj¹ce siê w nastêpuj¹cych publikacjach:Wiek ekranów. Red. A. GwóŸdŸ, P. Zawojski. Kraków 2002; R.W. K luszczyñsk i: Obrazy na wolnoœci...