1Tz4Pwy

İnsan alverinə qarşı Direktiv (2011/36/EU) insan alveri qurbanlarının saxlanılmasını tamamilə qadağan etməsə
də, onlara yardım və dəstəyin göstərilməsi, məsələn, münasib və təhlükəsiz yaşayış yerlərinin ayrılması
öhdəliyini özündə əks etdirir (11-ci maddə).
Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasına əsasən Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi uşaqların və
səhhətlərində psixi problemləri olan şəxslərlə əlaqədar miqrasiya işlərinə baxmışdır. Məhkəmə onların
ehtiyaclarını ödəmək üçün təchiz edilməmiş müəssisələrdə saxlanılmasının əsassız olması ilə Avropa İnsan
Hüquqları Konvensiyasının 5-ci maddəsinin pozulduğunu və bəzi hallarda həmin Konvensiyanın 3-cü
maddəsinə zidd olduğunu müəyyən etmişdir. 307 Eyni zamanda, Məhkəmə sığınacaq axtaranların saxlanılma və
saxlanıldıqları şərait kontekstində xüsusən həssas olduqlarını hesab etmişdir. 308
Misal: Mubilianzila Mayeka və Kaniki Mitunqanın Belçikaya qarşı işində 309 Məhkəmə müşayiət olunmayan
sığınacaq axtaran uşağın böyüklər üçün saxlanılma mərkəzində saxlanılması ilə Avropa İnsan Hüquqları
Konvensiyasının 3-cü maddəsinin pozulması qənaətinə gəlmişdir.
Misal: Musxacieyevanın Belçikaya qarşı işində 310 Məhkəmə Dublin göndərilməsini gözləyən dörd Çeçen
uşağının uşaqların xüsusi ehtiyaclarını ödəmək üçün təchiz edilməmiş yerdə saxlanılması ilə Avropa İnsan
Hüquqları Konvensiyasının 3-cü maddəsinin pozulması qənaətinə gəlmişdir.
Misal: Rantsevin Kiprə və Rusiyaya qarşı işində 311 Məhkəmə Kiprin dövlət orqanlarının iddiaçının insan
alverinin qurbanı olmuş və vəfat etmiş qızına polis bölməsini müstəqil şəkildə tərk etmək icazəsi
verməməklə başqa bir şəxsin nəzarətinə verilməsinin səbəblərini və hüquqi əsaslarını izah edə bilməməsini
müəyyən etmişdir. Belə olan halda, Məhkəmə həmin qızın azadlıqdan məhrum edilməsinin Avropa İnsan
Hüquqları Konvensiyasının 5-ci maddəsinə əsasən əsassız və qeyri-qanuni olduğunu müəyyən etmişdir.
6.8. Prosedur təminatları
Həm Avropa İttifaqı qanunvericiliyinə, həm də Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasına əsasən sığınacaq
axtaranların və miqrantların saxlanılması ilə əlaqədar prosedur təminatları mövcuddur. Xüsusən də sığınacaq
axtaranların əsassız saxlanılmasına qarşı müdafiə Avropa İttifaqı qanunvericiliyi ilə müqayisədə Avropa İnsan
Hüquqları Konvensiyası əsasında daha güclü hesab olunur.
Avropa İttifaqı qanuvericiliyinə əsasən Geri qaytarılma Direktivi qeyri-qanuni vəziyyətdə olan və geri
qaytarılacaq miqrantlarla bağlı xüsusi təminatlar nəzərdə tutur. Dəyişdirilmiş Qəbuletmə şərtləri Direktivinin
(2013/33/EU) 9-cu və Sığınacaq prosedurları Direktivinin (2013/32/EU) 26(2)-ci maddələri sığınacaq axtaranlar
üçün təminatları özündə əks etdirirlər.
Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasına əsasən bu Konvensiyanın 5-ci maddəsində onun tərkib hissəsi olan
prosedur təminatları əks olunub. Aşağıda verilmiş iki maddə 5(1)(f) maddəsində nəzərdə tutulmuş azadlıqdan
məhrum etmə hallarına da şamil olunur:
5(2)-ci maddə: saxlanılmış hər bir kəsə ona aydın olan dildə onun saxlanılması səbəbləri və ona qarşı
irəli sürülən istənilən ittiham barədə dərhal məlumat verilir.
307 Mubilianzila Mayeka və Kaniki Mitunqanın Belçikaya qarşı (Mubilanzila Mayeka and Kaniki Mitunga v. Belgium) Avropa İnsan
Hüquqları Məhkəməsindəki 13178/03 saylı, 12 oktyabr 2006-cı il tarixli, Musxaciyevanın və başqalarının Belçikaya qarşı
(Muskhadzhiyeva and Others v. Belgium) Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki 41442/07 saylı, 19 yanvar 2010-cu il tarixli,
Kanaqaratnamın və başqalarının Belçikaya qarşı (Kanagaratnam and Others v. Belgium) Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki
15297/09 saylı, 13 dekabr 2011-ci il tarixli, Popovun Fransaya qarşı (Popov v. France) Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki
39472/07 və 39474/07 saylı, 19 yanvar 2012-ci il tarixli, M.S.-in Birləşmiş Krallığa qarşı (M.S. v. the United Kingdom) Avropa İnsan
Hüquqları Məhkəməsindəki 24527/08 saylı, 3 may 2012-ci il tarixli və Praysın Birləşmiş Krallığa qarşı (Price v. the United Kingdom)
Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki 33394/96 saylı, 10 iyul 2001-ci il tarixli işləri.
308 S.D.-nin Yunanıstana qarşı (S.D. v. Greece) Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki 53541/07 saylı, 11 iyun 2009-cu il tarixli, M.S.S.-
in Belçikaya və Yunanıstana qarşı (M.S.S. v. Belgium and Greece) [GC] Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki 30696/09 saylı, 21
yanvar 2011-ci il tarixli işləri.
309 Mubilianzila Mayeka və Kaniki Mitunqanın Belçikaya qarşı (Mubilanzila Mayeka and Kaniki Mitunga v. Belgium) Avropa İnsan
Hüquqları Məhkəməsindəki 13178/03 saylı, 12 oktyabr 2006-cı il tarixli işi.
310 Musxaciyevanın və başqalarının Belçikaya qarşı (Muskhadzhiyeva and Others v. Belgium) Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki
41442/07 saylı, 19 yanvar 2010-cu il tarixli işi.
311 Rantsevin Kiprə və Rusiyaya qarşı (Rantsev v. Cyprus and Russia) Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki 25965/04 saylı, 7 yanvar
2010-cu il tarixli işinin 284-cü paraqrafı.
115