1Tz4Pwy

Əsas məqamlar
Çıxarılmanı qadağan edən qəti, nisbətən qəti və qəti olmayan hallar mövcuddur (Bu fəslin "Giriş" bölməsi).
Ləyaqəti alçaldan rəftarın Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının 3-cü maddəsinə əsasən qadağan edilməsi
qəti xarakter daşıyır. Öz mənşə ölkələrində 3-cü maddəyə zidd rəftarla üzləşəcək şəxslər, onların davranışından
və ya onlara qarşı irəli sürülən ittihamların ağırlığından asılı olmayaraq geri qaytarılmamalıdırlar. Müvafiq
orqanlar Təsnif etmə Direktivinə və ya 1951-ci il Cenevrə Konvensiyasına əsasən müdafiənin itirilibitirilməməsindən
asılı olmayaraq hər bir riski ayrılıqda qiymətləndirməlidirlər (Bölmə 3.1.2 və 3.1.7-yə baxın).
1951-ci il Cenevrə Konvensiyasına əsasən məcburi geri qaytarmamaq prinsipi insanların həyat və azadlığı onların
irqi əlaməti, dini etiqadı, milli mənsubiyyəti, müəyyən sosial qrupa mənsubluğu və ya siyasi əqidəsi səbəbindən
təhlükəyə məruz qalacaqları mühitə geri qaytarılmasını qadağan edir (Bölmə 3.1-ə baxın).
Avropa İttifaqı qanunvericiliyinə əsasən Avropa İttifaqının üzv dövləti tərəfindən Avropa İttifaqının sığınacaq
qanunvericiliyinə və ya Geri qaytarılma Direktivinə, o cümlədən, Dublin Əsasnaməsinə əsasən görülən hər bir
tədbir sığınacaq hüququna və məcburi geri qaytarmamaq prinsipinə uyğun olmalıdır (Bölmə 3.1-ə baxın).
Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi riskin real xarakter daşıyıb-daşımadığını qiymətləndirdiyi zaman, əlaqədar
şəxsin şəxsi vəziyyətini, həmçinin sözügedən ölkənin ümumi vəziyyətini nəzərdən keçirərək diqqəti şəxsin geri
qaytarılması təklif olunan ölkəyə çıxarılmasının proqnozlaşdırılan fəsadlarına yönəldir (Bölmə 3.1 və 3.3-ə baxın).
Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasına əsasən sığınacaq axtaran öz iddiasını prinsip etibarı ilə təsdiq etdirməlidir
və əksər hallarda onun ifadəsinin qiymətləndirilməsi zamanı şübhələr yarandıqda onun tərəfini saxlamaq
zəruridir. Lakin tələb olunan sübutlar çatışmadıqda və ya təqdim olunmuş informasiyanın həqiqiliyini şübhə
altına almaq üçün əsaslı səbəblər mövcud olduqda əlaqədar şəxs bununla bağlı qənaətbəxş izahatlar verməyə
borcludur (Bölmə 3.1.3-ə baxın).
Şəxs onu qəbul edən ölkədə Avropa İttifaqı qanunvericiliyi və ya Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyası ilə
qadağan edilən rəftardan ibarət risklə üzləşə bilər və bu risk heç də həmişə qəbul edən dövlətlə deyil, sadəcə
olaraq həmin dövlətdəki qeyri-dövlət qüvvələri, xəstəliklər və ya humanitar vəziyyətlə əlaqədar ola bilər (Bölmə
3.1.2-ə baxın).
Şəxs onu qəbul edən ölkədə doğma bölgəsinə geri qaytarıldığı təqdirdə Avropa İttifaqı qanunvericiliyi və ya
Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyası ilə qadağan olunan rəftardan ibarət risklə üzləşərsə, o, həmin ölkənin
başqa bir hissəsində təhlükəsiz vəziyyətdə ola bilər (ölkədaxili müdafiə) (Bölmə 3.1.5-ə baxın). Bunun alternativi
olaraq şəxsin öz ölkəsi onu bu riskdən müdafiə etmək iqtidarında ola bilər (himayənin kafiliyi). Bu cür hallarda
şəxsi çıxaran dövlət onun beynəlxalq himayə ehtiyacının olmadığı qənaətinə gələ bilər (Bölmə 3.1.4-ə baxın).
Həm Avropa İttifaqı qanunvericiliyi, həm də Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyası kollektiv çıxarılmanı qadağan
edir (Bölmə 3.2-yə baxın).
Avropa İttifaqı qanunvericiliyinə əsasən Avropa İqtisadi Zonası vətəndaşlarının ailə üzvləri olan üçüncü ölkə
vətəndaşları yalnız dövlət təhlükəsizliyi və ya ictimai asayişin mənafeyi naminə çıxarıla bilərlər. Bu əsaslardan geri
çəkilmə şərtləri ciddi şəkildə təfsir olunmalıdır və müvafiq qiymətləndirmə zamanı yalnız əlaqədar şəxsin şəxsi
davranışı əsas götürülməlidir (Əlavə 3.4.2-yə baxın).
Əlavə presedentlər və ədəbiyyat
Əlavə presedentlərlə tanış olmaq üçün zəhmət olmasa bu vəsaitin 174-ci səhifəsində verilmiş təlimatlara
diqqət yetirin. Bu fəsildə nəzərdən keçirilmiş məsələlərə aid əlavə materiallarla vəsaitin 157-ci səhifəsindəki
"Əlavə ədəbiyyat" hissəsində tanış olmaq mümkündür.
4. SIĞINACAQ VƏ GERI QAYTARILMA IŞLƏRINDƏ PROSEDUR TƏMINATLARI VƏ
HÜQUQI DƏSTƏK
67