1Tz4Pwy
1Tz4Pwy
1Tz4Pwy
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Misal: Çonkanın Belçikaya qarşı işi 179 etnik Roman mənşəli sığınacaq axtaranların Konvensiyaya dair 4 saylı<br />
Protokolun 4-cü maddəsinə zidd kollektiv çıxarılması ilə əlaqədar idi ki, qarşıda duran inzibati və praktiki<br />
maneələr iddiaçılara öz sığınacaq iddialarına Belçikada nail olunmasına mane olmuşdur. İşin birinci<br />
instansiyada baxılması zamanı iddiaçlar öz işləri ilə tanış olmaq, dinləmələr zamanı tərtib edilmiş protokolla<br />
bağlı məsləhətləşmələr aparmaq və ya öz şərhlərini protokola daxil etmək imkanı əldə etməmişdirlər.<br />
Daha yüksək instansiya qarşısında mövcud olan hüquqi müdafiə vasitələri isə avtomatik təxirə salma<br />
gücünə malik deyildi. Bununla əlaqədar olaraq Məhkəmə Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasına dair 4<br />
saylı Protokolun 4-cü maddəsi ilə birlikdə bu Konvensiyanın 13-cü maddəsinin də pozulması qənaətinə<br />
gəlmişdir.<br />
Müəyyən hallarda bir hüquqi müdafiə vasitəsi Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının 13-cü maddəsində əks<br />
olunmuş tələbləri təmin etmədikdə buna milli qanunvericiliyə əsasən nəzərdə tutulmuş hüquqi müdafiə<br />
vasitələrinin bir cəmi vasitəsi ilə nail olmaq mümkündür. 180<br />
4.1.3. Avtomatik təxirə salma gücünə malik şikayətlər<br />
Avropa İttifaqı qanunvericiliyinə əsasən Sığınacaq prosedurları Direktivinin 46-cı maddəsi məhkəmə və ya<br />
tribunal qarşısında səmərəli hüquqi müdafiə vasitələri hüququnu nəzərdə tutur. Bu Avropa İttifaqı<br />
Fundamental Hüquqlar Xartiyasının 47-ci maddəsinin mətninə də uyğundur. Direktiv üzv dövlətlərdən<br />
müvafiq şikayətin təqdim olunması müddəti bitənədək, həmçinin şikayətlə bağlı qərar qəbul edilənədək<br />
ərizəçilərə öz ərazilərində qalmaq icazəsinin verilməsini tələb edir. 46(6)-cı maddəyə əsasən əsassız və ya<br />
yolverilməz şikayətlərin müəyyən növləri ilə əlaqədar müvafiq dövlətdə avtomatik olaraq qalmaq hüququ<br />
mövcud deyil və bu cür hallarda şikayətin baxılması müddəti ərzində şikayətçinin ölkə ərazisində qalıbqalmaması<br />
barədə qərar çıxarmaq səlahiyyəti şikayətə baxan orqana verilməlidir. Buna oxşar istisna Dublin<br />
Əsasnaməsinə uyğun göndərilmələr barədə qərarın qəbul edilməsi ilə əlaqədar də mövcuddur ((EU)604/2013<br />
saylı Əsasnamənin 27(2)-ci maddəsi). Məhkəmə Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasına əsasən belə bir<br />
qənaətə gəlmişdir ki, əgər şəxs onun sığınacaq almaqla bağlı müraciətinə aldığı rədd cavabından şikayət edirsə,<br />
həmin şikayət ərizəsi avtomatik təxirə salma gücünə malik olmalıdır, çünki ona qarşı həyata keçiriləcək geri<br />
qaytarılma tədbiri 3-cü maddəyə zidd olaraq mümkün bərpa edilməz fəsadlara gətirib çıxara bilər.<br />
Misal: Gebremedhinin [Gaberamadhien] Fransaya qarşı işində 181 Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi<br />
iddiaçının Eritreyada ləyaqəti alçaldan rəftara məruz qalması riski ilə əlaqədar iddialarının Avropa İnsan<br />
Hüquqları Konvensiyasına əsasən "mübahisə olunan" şikayətin təqdim edilməsi üçün kifayət qədər əsaslı<br />
olduğunu hesab etmişdir. Bununla əlaqədar olaraq iddiaçı 3-cü maddə ilə birlikdə götürülmüş 13-cü<br />
maddəyə istinad edə bilərdi. 13-cü maddənin müddəaları əcnəbinin geri göndəriləcəyi ölkədə 3-cü<br />
maddəyə zidd olaraq ləyaqəti alçaldan rəftara məruz qalması riski ilə üzləşəcəyini ehtimal etmək üçün real<br />
səbəblər mövcud olduqda onun çıxarılması barədə qərara qarşı təxirə salma gücünə malik hüquqi müdafiə<br />
vasitələrinə çıxışının təmin olunmasını tələb edir. Bu cür risklə üzləşəcəyini iddia edən sığınacaq axtaranlar<br />
Fransanın ərazisinə buraxılmaq icazəsi ilə artıq təmin olunduqda Fransa qanunvericiliyi yuxarıda qeyd<br />
olunan tələbə müəyyən dərəcədə cavab verən proseduru nəzərdə tutur. Buna baxmayaraq, həmin<br />
prosedur bu cür riskin mövcudluğunu iddia edən, lakin hava limanına gəldikdən sonra sərhəddən<br />
buraxılmamış şəxslərə şamil olunmur. Əcnəbilər sığınacaq almaq məqsədilə ərizə təqdim etmək üçün<br />
Fransa ərazisində olmalıdırlar. Əgər onlar sərhəddən buraxılmamışdırlarsa, ilk növbədə ölkəyə daxil olmaq<br />
icazəsini əldə etməyənədək belə bir ərizə ilə müraciət edə bilməzlər. Onlar bunun üçün zəruri sənədlərə<br />
malik olmadığından sığınacaq səbəblərini əsas gətirərək ölkəyə daxil olmaq icazəsi əldə etmək üçün<br />
müraciət etməlidirlər. Bundan sonra dövlət orqanları nəzərdə tutulan sığınacaq müraciətinin "aşkar şəkildə<br />
əsassız" olub-olmadığını müəyyən etmək üçün yoxladıqları zaman onlar "gözləmə zonasında" saxlanılırlar.<br />
Dövlət orqanları müraciəti "aşkar şəkildə əsassız" hesab etdikdə əlaqədar şəxslərin ölkəyə gəlmək<br />
müraciətinə rədd cavabı verirlər. Bundan sonra həmin şəxslər sığınacaq üçün müraciət etmək imkanı əldə<br />
179 Çonkanın Belçikaya qarşı (Čonka v. Belgium) Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki 51564/99 saylı, 5 fevral 2002-ci il tarixli<br />
işi.<br />
180 Kudlanın Polşaya qarşı (Kudła v. Poland) [GC] Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki 30210/96 saylı, 26 oktyabr 2000-ci il tarixli işi.<br />
181 Gebremedhinin [Gaberamadhien] Fransaya qarşı (Gebremedhin [Gaberamadhien] v. France) Avropa İnsan Hüquqları<br />
Məhkəməsindəki 25389/05 saylı, 26 aprel 2007-ci il tarixli işi.<br />
73
Change language