1Tz4Pwy

Sığınacaq, Sərhəd və İmmiqrasiya Məsələlərinə dair Avropa Qanunvericiliyi üzrə Vəsait
Əsas məqamlar
Əksər hallarda müvafiq sənədlərin mövcudluğu əcnəbilərə əmək bazarına çıxmaq, həmçinin özəl və
dövlət xidmətlərindən istifadə etmək imkanı verir; eyni zamanda, bu dövlət orqanları ilə mübahisəli
halların yaranmasının qarşısını alır (bu fəslin "Giriş" bölməsinə baxın).
Avropa İttifaqının Fundamental Hüquqlar Xartiyası sığınacaq hüququnu birmənalı şəkildə təsbit edir.
Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyası sığınacaq əldə etmək hüququnu təmin etməsə də qəbul edən
dövlətdə ölüm və ya ləyaqəti alçaldan rəftar təhlükəsi ilə üzləşəcək şəxsin çıxarılmasından çəkinmə
bu Konvensiya əsasında göndərən dövlətdən tələb oluna bilər (Bölmə 2.2-yə baxın).
Avropa İttifaqı qanunvericiliyinə əsasən sığınacaq axtaranlar öz sığınacaq ərizələrinə yekun qərarın
verilməsini gözləyərkən aidiyyəti dövlətin ərazisində qalmaq hüququna malikdirlər və şəxsiyyəti
təsdiq edən sənədlərlə təmin olunmalıdırlar (Bölmə 2.1-ə baxın).
Avropa İttifaqı qanunvericiliyinə əsasən qaçqın statusu verilmiş şəxslər və əlavə himayədən
faydalanan şəxslər şəxsiyyəti təsdiq edən sənədlərlə və yol sənədləri ilə təmin olunmalıdırlar (Bölmə
2.2-yə baxın).
Həm Avropa İttifaqı qanunvericiliyinə, həm də Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasına əsasən insan
alveri qurbanlarının polis orqanları ilə əməkdaşlığına şərait yaratmaq üçün onlar yaşayış icazələri ilə
təmin olunmalıdırlar. Avropa İttifaqı qanunvericiliyinə və Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasına
əsasən bu cür şəxsləri müdafiə etmək üçün dövlətlərdən konkret tədbirlərin həyata keçirilməsi tələb
oluna bilər (Bölmə 2.3-ə baxın).
Geri qaytarılma Direktivi qeyri-qanuni vəziyyətdə olan üçüncü ölkə vətəndaşlarının müvafiq
vəziyyətinin ya tənzimlənməsini və ya onların geri qaytarılması üçün qərarın verilməsini Avropa
İttifaqının üzv dövlətlərindən tələb edir (Bölmə 2.5-ə baxın).
Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasına əsasən miqrantın statusunun tanınmaması və ya ona
müvafiq sənədlərin verilməməsi məsələsi 8-ci maddəyə müvafiq olaraq məhkəmə yolu ilə həll edilə
bilər (Bölmə 2.5-ə baxın).
Avropa İttifaqı qanunvericiliyinə əsasən Avropa İttifaqının üzv dövlətində 5 il ərzində qanuni əsaslarla
davamlı şəkildə yaşayan üçüncü ölkə vətəndaşı daha yüksək status əldə etmək hüququna malikdir
(Bölmə 2.6-ya baxın).
Türkiyə vətəndaşları və onların ailələri Ankara Sazişinə dair 1970-ci il tarixli Protokol qüvvəyə mindiyi
zaman fərdi əmək fəaliyyəti və ya xidmətlərin göstərilməsi ilə əlaqədar tətbiq edilmiş şərtlərdən daha
ciddi şərtlərə məruz qala bilməzlər (Bölmə 2.7-yə baxın).
Avropa İttifaqı qanunvericiliyinə əsasən Avropa İqtisadi Zonasının və ya İsveçrənin və yaxud Avropa
İttifaqı vətəndaşlarının ailə üzvləri olan üçüncü ölkə vətəndaşları hərəkət etmək azadlığından irəli
gələn hüquqları icra edərək daha imtiyazlı status əldə etmək hüququna malikdirlər (Bölmə 2.8-ə
baxın).
Nə Avropa İttifaqı qanunvericiliyi, nə də ki, Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyası vətəndaşlığın əldə
olunması məsələsini əhatə etməsə də vətəndaşlığın itirilməsi müvafiq Avropa İttifaqı hüquqlarının
itirilməsini də nəzərdə tutsa bu məsələyə Avropa İttifaqının qanunvericiliyi əsasında baxıla bilər
(Bölmə 2.9-a baxın).
Əlavə presedentlər və ədəbiyyat
Əlavə presedentlərlə tanış olmaq üçün zəhmət olmasa bu vəsaitin 174-ci səhifəsində verilmiş təlimatlara
diqqət yetirin. Bu fəsildə nəzərdən keçirilmiş məsələlərə aid əlavə materiallarla vəsaitin 157-ci səhifəsindəki
"Əlavə ədəbiyyat" hissəsində tanış olmaq mümkündür.
44