1Tz4Pwy

Sığınacaq, Sərhəd və İmmiqrasiya Məsələlərinə dair Avropa Qanunvericiliyi üzrə Vəsait
Məhkəmə iddiaçının əvvəllər öz mənşə ölkəsində birgə ailə həyatı yaşadığı sonra isə tərk etməli olduğu həyat
yoldaşı, uşaqları və ya yaşlı qohumları üçün vizaların verilməməsi ilə əlaqədar bir sıra işlərə Avropa İnsan
Hüquqları Konvensiyasına əsasən baxmışdır.
Mənşə ölkəsində qalmış həyat yoldaşlarına gəldikdə, ailə münasibətlərinin tənzimlənməsinə dair işlərdə
Avropa Şurasının üzv dövlətləri tərəfindən qaldırılmış və Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi tərəfindən qəbul
edilmiş bir sıra oxşar arqumentlərin çoxunu ailənin yenidən birləşməsi ilə bağlı işlərə də şamil etmək olar.
Xaricdə yaşayan partnyorlarla nikah bağlamış, Avropa Şurasının üzv dövlətində yaşayan və xüsusilə də bu
dövlətin məhdudlaşdırıcı miqrasiya qaydaları haqqında məlumatı olan həyat yoldaşlarının xaricə köçməsi
ehtimal oluna bilər, əgər onlar bunun üçün ciddi maneələrin mövcud olduğunu nümayiş etdirmək iqtidarında
deyillərsə. Üzv dövlətlər nikaha daxil olmuş cütlüyün müəyyən ölkədə yaşamaq seçiminə hörmətlə yanaşmağa
və ya əcnəbi həyat yoldaşını öz ərazisində məskunlaşmaq üçün qəbul etməyə borclu deyillər. Lakin əgər üzv
dövlət müəyyən kateqoriyalara aid miqrantlara öz həyat yoldaşlarını gətirərək bu dövlətdə yaşamaq hüququ
verən qanunvericilik aktlarını qəbul etmək qərarına gələrsə, o bunu Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının
14-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş ayrı-seçkiliyin qadağan olunması prinsipinə uyğun etməlidir. 237
Miqrasiyanın səciyyəvi xüsusiyyətlərindən biri uşağı mənşə ölkəsində qoymaqdan ibarətdir: valideynlər təyinat
ölkəsində məskunlaşmaq üçün miqrasiya edərək özlərini hüquqi, sosial və iqtisadi cəhətdən təmin edib və
uşaqlarını gətirib özləri ilə saxlamaq iqtidarında olmayanadək baba-nənələri və ya başqa qohumları ilə mənşə
ölkəsində qoyurlar. Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin bu cür işlərə yanaşması əsasən hər bir işin konkret
hallarından asılıdır.
Misal: Gülün İsveçrəyə qarşı işində 238 ilk olaraq ata, sonra isə ana İsveçrəyə miqrasiya edərək uşağı
Türkiyədə qoymuşdular. Baş vermiş yanğın nəticəsində aldığı ciddi xəsarətlərə görə uşağın anasına
İsveçrədə qalmaq məqsədi ilə humanitar icazə verilmişdir, çünki həmin zaman müvafiq orqanlar onun
Türkiyəyə geri qaytarılacağı təqdirdə sağlamlığı üçün təhlükə yaranacağını hesab etmişdilər. Bununla
əlaqədar olaraq qadının həyat yoldaşına da onunla qalmaq üçün yaşayış icazəsi verilmişdir. Sonra ər-arvad
Türkiyədə qalmış uşağın onların yanına gəlib yaşaması barədə müraciət etsə də onların İsveçrədə qanuni
əsaslarla yaşamalarına baxmayaraq statuslarına görə ailənin birləşməsi hüququna malik olmadıqları hesab
olunmuşdur. Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi bu işin hər bir konkret məqamını və hallarını nəzərdən
keçirərək uşağın anasının səhhətində stabilləşmənin müşayiət olunduğunu nəzərə alıb bütün ailənin
Türkiyəyə köçüb yaşamasına mane olan real səbəblərin mövcud olmadığını müəyyən etmişdir. Bununla da
uşağın öz valideynlərinə qovuşmasına icazənin verilməməsi Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının 8-ci
maddəsinin pozulması kimi müəyyən edilməmişdir.
Misal: Senin Hollandiyaya qarşı işində 239 valideynlər Hollandiyaya gələrkən onların böyük qızı Türkiyədə
qalmışdır. Məhkəmə valideynlərin öz qızını mənşə ölkəsində qoymaq qərarının onun həmişəlik ailədən
kənar qalmağını nəzərdə tutan və dəyişməz olmadığını müəyyən etmişdir. Belə olan halda, Hollandiya
dövlət orqanlarının qıza bu ölkədə öz ailəsinə qovuşmaq icazəsinin verilməməsi ilə Avropa İnsan Hüquqları
Konvensiyasının 8-ci maddəsinin pozulduğunu müəyyən etmişdir.
Misal: Osmanın Danimarkaya qarşı işində 240 Məhkəmə uzun müddət ərzində öz ailəsi ilə birlikdə qanuni
əsaslarla Danimarkada yaşadıqdan sonra Keniyada qaçqın düşərgəsində məskunlaşan nənəsinə baxmaq
məqsədi ilə atası tərəfindən Danimarkadan aparılmış yetkinlik yaşına çatmamış Somali vətəndaşı olan
məktəbli qızın məsələsini nəzərdən keçirmişdir. Danimarkanı tərk etməsindən iki il sonra o, bu ölkədə
yaşayan ailəsinə yenidən birləşmək məqsədi ilə yeni yaşayış icazəsi almaq üçün müraciət etdikdə
Danimarkanın müvafiq orqanları ona rədd cavabı vermişdilər. Məhkəmə bunu Avropa İnsan Hüquqları
Konvensiyasının 8-ci maddəsinin pozulması kimi müəyyən etmişdir.
237 Hodenin və Abdinin Birləşmiş Krallığa qarşı (Hode and Abdi v. the United Kingdom) Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki
22341/09 saylı, 6 noyabr 2012-ci il tarixli işinin 43-55-ci paraqrafları.
238 Gülün İsveçrəyə qarşı (Gül v. Switzerland) Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki 23218/94 saylı, 19 fevral 1996-cı il tarixli işi.
239 Senin Hollandiyaya qarşı (Sen v. the Netherlands) Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki 31465/96 saylı, 21 dekabr 2001-ci il
tarixli işi.
240 Osmanın Danimarkaya qarşı (Osman v. Denmark) Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindəki 38058/09 saylı, 14 iyun 2011-ci il tarixli işi.
94