1Tz4Pwy

ütövlükdə və ya qismən Avropa İttifaqından kənarda əldə etmiş şəxslərə aid kompleks normalar mövcuddur.
Avropa Ədalət Məhkəməsi/Avropa İttifaqı Ədalət Məhkəməsi bu sahədə 100-dən çox qərardad qəbul edərək
bizə miras qoymuşdur. 365
8.2.2. Ezam olunmuş işçilər
Hərəkət etmək azadlığından irəli gələn hüquqlardan istifadə etməyən, lakin Avropa İttifaqının üzv
dövlətlərindən birində işə götürən üçün qanuni əsaslarla işləyən və onun adından başqa üzv dövlətdə iş
görmək üçün müvəqqəti ezam edilən üçüncü ölkə vətəndaşları ilə bağlı yaranan münasibətlər İşçilərin ezam
edilməsi Direktivi ilə (96/71/EC) tənzimlənir. Bu Direktivin məqsədi "sosial tənəzzülün" qarşısını almaq üçün
bütün Avropa İttifaqı ərazisində ezam olunmuş işçilərin hüquqlarının və iş şəraitinin müdafiə olunmasını təmin
etməkdən ibarətdir. Daha dəqiq desək, bu Direktiv "Avropa İttifaqının fəaliyyəti haqqında" Müqavilənin 56-cı
maddəsinə əsasən transsərhəd xidmətlərin göstərilməsi azadlığı ilə bu məqsədlər üçün xaricə müvəqqəti ezam
olunmuş işçilərin hüquqlarının müvafiq qaydada müdafiə olunması işini uyğunlaşdırmaq məqsədi daşıyır. 366
Lakin Avropa Ədalət Məhkəməsinin vurğuladığı kimi həmin Direktivə əsasən göndərən və qəbul edən üzv
dövlətlərdə təmin olunan müdafiə standartlarının bərabər səviyyəli olması nəzərdə tutulduğundan bu işə
götürənin müvafiq iki üzv dövlətin əmək qanunvericiliyinə riayət etməyə borclu olması vəziyyətlərinin
yaranması ilə nəticələnməməlidir. 367
Bu baxımdan Direktiv bir üzv dövlətdən başqasına işləmək məqsədi ilə ezam olunmuş işçi ilə bağlı tətbiq edilən
minimum standartları təsbit edir. Daha konkret olsaq Direktivin 3-cü maddəsi qəbul edən dövlətin
qanunvericiliyi və ya ümumi qaydada tətbiq edilən kollektiv müqavilələr əsasında müəyyən edilmiş normaların
və şərtlərin xüsusilə də minimum iş vaxtı müddəti, fasilə saatları, illik məzuniyyətlər və ödəniş tarifləri
baxımından ezam olunmuş işçilərə də şamil olunmasını nəzərdə tutur.
2012-ci ilin mart ayında Avropa Komissiyası mövcud İşçilərin ezam edilməsi Direktivinin təmin edilməsi və
həyata keçirilməsi işinin təkmilləşdirilməsi məqsədi daşıyan bir Direktiv təklif etmişdir. 368
8.2.3. Mavi Kart sahibləri, elmi işçilər və tələbələr
Avropa İttifaqının Mavi Kart sahibi olan üçüncü ölkə vətəndaşları iki il ərzində qanuni əmək fəaliyyəti ilə məşğul
olduqdan sonra yaşadıqları üzv dövlətdə hər hansı bir yüksək ixtisaslı işlə təmin olunmaq baxımından yerli
vətəndaşlarla bərabər səviyyədə rəftar olunmaq hüququna malikdirlər. Avropa İttifaqının Mavi Kart sahibi üzv
dövlətlərdən birində 18 ay qanuni əsaslarla yaşadıqdan sonra müvafiq üzv dövlətdə əcnəbilər üçün yüksək
ixtisaslı işlə bağlı tətbiq edilən kvotaları nəzərə almaqla bu cür işə düzəlmək məqsədi ilə həmin üzv dövlətə
köçə bilər.
Mavi Kart Direktivinin (2009/50/EC) 15(6)-cı maddəsinə əsasən Avropa İttifaqının Mavi Kart sahiblərinin ailə
üzvləri vətəndaşlığından asılı olmayaraq əmək bazarına çıxış hüququnu avtomatik şəkildə əldə edirlər. Ailənin
yenidən birləşməsi Direktivindən (2003/86/EC) fərqli olaraq Mavi Kart Direktivi bu cür hüququn əldə olunması
ilə bağlı vaxt məhdudiyyətlərini nəzərdə tutmur.
Elmi işçilərlə bağlı münasibətlər Elmi tədqiqatlar Direktivi (2005/71/EC) ilə tənzimlənir (Direktivi tətbiq edən
üzv dövlətlərin siyahısı ilə tanış olmaq üçün Əlavə 1-ə baxın). Müvafiq ərizəçi etibarlı yol sənədi, üzv dövlətdəki
elmi-tədqiqat müəssisəsi ilə imzalanmışı və onu işə dəvət edən müqaviləni və maddi öhdəliklər arayışını
təqdim edərək bütün bunlarla yanaşı əlaqədar üzv dövlətin ictimai asayişinə, milli təhlükəsizliyinə və əhalisinin
sağlamlığına təhlükə törətməyən biri hesab edilməlidir. Bu cür elmi işçilərinin ailə üzvlərinin yaşayış icazəsi ilə
365
Qərardadların xülasəsindən ibarət siyahı ilə tanış olmaq üçün Avropa Komissiyasının MARKT/D4/JMV/1091649/5/2010-EN saylı, 22
dekabr 2010-cu il tarixli "Ədalət Məhkəməsinin peşə ixtisaslarının tanınmasına aid işlərlə əlaqədar qəbul etdiyi qərardadların siyahısına"
baxın.
366 Dirk Rüffertin Niedersachsen Torpağına qarşı (Dirk Rüffert v. Land Niedersachsen) Avropa Ədalət Məhkəməsindəki C-346/06 [2008]
I-01989 saylı, 3 aprel 2008-ci il tarixli işi
367 Laval un Partneri Ltd.-nin Svenska Byggnadsarbetareförbundet, Svenska Byggnadsarbetareförbundets advelning 1 Byggettan və
Svenska Elektrikerförbundet-ə qarşı (Laval un Partneri Ltd v. Svenska Byggnadsarbetareförbundet, Svenska
Byggnadsarbetareförbundets avdelning 1 Byggettan and Svenska Elektrikerförbundet) Avropa Ədalət Məhkəməsindəki C-
341/05 [2007] I-11767 saylı, 18 dekabr 2007-ci il tarixli işi.
368
Avropa Komissiyası "Xidmətlərin göstərilməsi kontekstində işçilərin ezam olunması ilə əlaqədar tətbiq edilən (COM(2012) 131 final)
normaların təmin edilməsinə dair Direktivlə bağlı təkliflər", 2012-ci il, COM(2012) 131 yekun.
133