26.08.2013 Views

Euskarazko errore sintaktikoak detektatzeko eta zuzentzeko ...

Euskarazko errore sintaktikoak detektatzeko eta zuzentzeko ...

Euskarazko errore sintaktikoak detektatzeko eta zuzentzeko ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

VII.2 Komunztadura-<strong>errore</strong>ak 231<br />

1. Komunztadura esaldian. Esaldia osatzen duten perpausen arteko komunztadura<br />

behar da. Adibidez, gaizki egiten da komunztadura perpaus<br />

nagusiaren <strong>eta</strong> mendekoaren artean honako kasuan:<br />

(37) *Ile zuria duen gizona [sing.] etorri dira [pl.].<br />

2. Komunztadura perpausean. Perpausaren barneko osagaien arteko komunztadura<br />

behar da. Aditzak, perpausean ager daitezkeen hiru sintagmekin<br />

(nor, nori <strong>eta</strong> nork sintagmekin) gorde behar du komunztadura.<br />

Subjektuaren <strong>eta</strong> aditzaren arteko komunztadura gaizki egin da<br />

adibide hon<strong>eta</strong>n:<br />

(38) *Arranoak [Subj-pl.] hegan dator [Subj-sing.]<br />

3. Komunztadura sintagman. Sintagma edo zatiko elementuen artean komunztadurak<br />

egon beharra du. Mugatasunari dagokion komunztadura<br />

ez da mantentzen honako adibide hon<strong>eta</strong>n:<br />

(39) *Zenbait [det-mg] umeak [ize-mug] etorri dira.<br />

4. Komunztadura aposizioan. Aposizioaren 1 <strong>eta</strong> perpaus nagusiaren arteko<br />

komunztadura eskatzen da (hau araututa dago Euskaltzaindiako<br />

109. arauan). Aposizioa aparteko sintagma gisa duen esaldi <strong>errore</strong>dun<br />

baten adibidea da honakoa:<br />

(40) *Bere anaiak [sing.], Jon <strong>eta</strong> Ikerrek [pl.], etxea duela hiru hilabete<br />

utzi zuten.<br />

Sailkapen hon<strong>eta</strong>n alde batera utzi ditugu aditz<strong>eta</strong>ko denbora-komunztadura,<br />

<strong>eta</strong> izen-sintagmaren <strong>eta</strong> adjektibo-sintagmaren artean gertatzen den<br />

numero-komunztadura (gizona ona da, baina gizonak onak dira).<br />

Adostu beharreko hizkuntza-ezaugarriari dagokionez, gure inguruko hainbat<br />

hizkuntzatan generoari, numeroari <strong>eta</strong> kasuari dagokion lotura egin<br />

behar bada, euskaraz genero gramatikalik ez dagoenez, orokorrean numeroaren<br />

<strong>eta</strong> kasuaren inguruan egiten dugu lan. Sintagma da euskaraz kasu-komunztadurarik<br />

ez duen “testu-zati” bakarra, sintagmari kasu-marka behin<br />

soilik eransten baitzaio. Sintagman gertatzen diren komunztadura-<strong>errore</strong>ek,<br />

numero-mugatasunarekin dute zerikusia (ikus (39) adibidea).<br />

1 Aposizioa, izen bati buruzko zehaztapen edo azalpen bat ematen duen elementua da;<br />

batzu<strong>eta</strong>n sintagma berean txertatua, <strong>eta</strong> beste batzu<strong>eta</strong>n koma arteko aparteko sintagma<br />

bezala; alegia tarteki gisa.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!