Aramaioko euskara (azterketa dialektologikoa) Jakintza-arloa ...

diosku:
Eu > u monoptongazioa
Murrizketa hau erabatekoa da *eutsi aditzaren adizkietan:
egin geuntsan ------> ein gutzen
ematen deust ------> emuten dust
Lexikoan ez dut ia adibiderik aurkitu: untziñ ‘eutsi’. Atutxak (1995: 221) honako hau
eu diptongoa mantendu edo kasuren batean monoptongatu ere egiten da: euleari = uliei jaso
dugu, baina mugagabea atera nahi izan dugunean ‘eule’ eman digu.
Eule hitza ez du gaur egun jende gehienak ezagutzen. Pedro Trojaola Elorza gure
birraitona zenari gerra aurrean Aramaixoko eulie edo Pedro eulie deitzen ei zioten, langintza
horretan aritzen zela eta (ikus Alustiza 1981: 207). Gaur egun, hura ezagutu zutenek Pedro
ulie gisa aipatzen dute, monoptongazioa eginez.
Eune ‘ehuna’ (bi silabatan ahoskatua eu-ne), aldiz, arruntagoa da.
Euki aditzean ere gerta daiteke inoiz monoptongazioa, baina ez da ohikoena: arrautzak
ukitte’ittu ‘arrautzak edukitzen ditu’.
eu > au
Zenbait adizkitan jatorrizko eu diptongodun formekin batera, au-dunak ere ager
dakizkiguke:
zuen ------> euen/auen
zegoen ------> euen/auen
zeukan ------> euken/auken
zeukaten ------> eukien/aukien
geneukan ------> geuken/gauken
neukan ------> neuken/nauken
123