Detrez De sloop van Joegoslavië - Linkeroever uitgevers

president van Joegoslavië. Dit overkwam de Kosovaar Sinan Hasani bv. in 1986-87.
Uiteraard kan men de ondervertegenwoordiging van de autonome gebieden in de SV en de VRP
als een onrechtvaardigheid bestempelen, maar hetzelfde gold op een andere manier ook voor het feit
dat de diverse republieken in de federale instellingen met hetzelfde aantal afgevaardigden (en
stemmen) vertegenwoordigd waren. In Servië (zonder Kosovo en de Vojvodina) leefden in 1981
4.865.283 mensen, die in de Unieraad door dertig en in de Raad van de Republieken en de
Autonome Gebieden door twaalf mensen vertegenwoordigd werden. Maar de 1.891.864 Slovenen
waren in die raden door precies evenveel afgevaardigden vertegenwoordigd. Eén Sloveen telde dus
voor 2,5 Serf, zo hadden Servische nationalisten gauw berekend. Met deze wanverhouding voor
ogen hadden de autonome gebieden over hun "ondervertegenwoordiging" niet te klagen. Toch kon
het autonome gebied Kosovo met zijn bevolking van 1.584.441 inwoners (waarvan 1.226.736 of
77,4 percent Albanezen, in 1881) ook inbrengen dat één van de 584.310 inwoners van Montenegro
blijkbaar 2,5 burger van Kosovo waard was. In 1989 stelde Servië de oprichting voor van een Raad
van Burgers, waarvan de leden zouden verkozen worden op basis van het principe van de
proportionele vertegenwoordiging - "één persoon, één stem". Het aantal vertegenwoordigers van
elke natie en nationaliteit in deze raad zou dan in verhouding staan tot hun reële numerieke aandeel
in de totale bevolking, althans indien iedere burger van Joegoslavië voor een volksgenoot zou stemmen.
Dit was geen onredelijke eis; de Serven zouden trouwens ook op basis van de proportionele
vertegenwoordiging in die Raad van Burgers slechts een relatieve meerderheid hebben van 36,3
percent (in 1981). Maar Bosnië, Kroatië en Slovenië waren ertegen, omdat daardoor "het federale
principe" in het gedrang zou komen, en alles bleef bij het oude. (Ramet 1992: 221-2)
Ervan uitgaand dat in de VRP alle deelstaten de facto op gelijke wijze vertegenwoordigd waren,
en dat de afgevaardigden van de verschillende deelstaten bijna altijd unaniem hun stem uitbrachten,
kunnen we voor het gemak stellen dat de zes republieken en de twee autonome gebieden in de VRP
elk één stem hadden. Er zijn dus in het totaal acht stemmen. De beslissingen in de VRP moesten
unaniem genomen worden, na een vaak langdurig en moeizaam proces van dogovaranje en
uglašavanje - twee woorden die betekenen: "een overeenkomst bereiken" en "tot
137