Detrez De sloop van Joegoslavië - Linkeroever uitgevers

tich 1994b: 9) Zij werden massaal ontslagen. Ook veel Servische leraren, die op hun manier een
bedreiging vormden voor de Kroatische ziel, kregen hun ontslag. De economische crisis in Joegoslavië
en later in Kroatië, die tot grote werkloosheid leidde, werd door de Serven beschouwd als iets wat in het
bijzonder en met opzet de economisch achtergebleven Krajina trof. En tenslotte zorgde het
meerderheidssysteem in Kroatië (net als in Servië) ervoor dat minderheden met hun vanzelf kleine
partijen maar moeilijk hun vertegenwoordigers in het parlement konden stemmen.
Bijzonder pijnlijk was dat het Kroatische nationalisme van het einde van de jaren tachtig in de ogen
van de Serven onheilspellende - èn in de ogen van veel niet-Serven - hoogst onsmakelijke overeenkomsten
vertoonden met sommige aspecten van de ideologie van het Ustaša-regime ten tijde van de
NDH. De herinnering aan de "genocide" tijdens de Tweede Wereldoorlog was onder de Serven in de
Krajina nog altijd levendig. De communistische historiografie had de omvang van die slachtpartijen
aangedikt met vele honderden duizenden doden. Daarmee wilde ze niet zozeer om de Kroatisch natie
als wel de fascistische NDH in een kwaad daglicht te stellen, maar voor de Serven in de Krajina, wier
familieleden van deze slachtpartijen het slachtoffer geweest waren, was het onderscheid net iets te
subtiel, vooral omdat de Kroatische nationalistische leiders zelf, Tuđman incluis, zich nog wel van de
Ustaša-wreedheden, maar niet van de NDH wilden distantiëren. Het feit dat Franjo Tudjman, historicus
en leider van Kroatiës grootste en uitgesproken nationalistische partij de HDZ, het aantal Serven dat
omkwam in de kampen en bij deportaties op nog geen 60.000 schatte, kwam bij de Serven over als een
beledigende minimalisering van hun leed. Bovendien werden vertegenwoordigers van het Ustašaregime-regime,
waarover onder het communistische regime geen goed woord kon gezegd worden, nu
door het nieuwe Kroatische bewind gerehabiliteerd. Mile Budak bijvoorbeeld, schrijver en minister en
ambassadeur van de NDH, berucht om zijn uitspraak dat de Serven moesten vermoord, bekeerd of
verdreven worden, kreeg een straatnaam in Zagreb. (Stallaerts & Laurens 1995: 40) Ook de invoering
van de šahovica (schaakbord) als het nieuwe staatswapen en van kuna als naam van de nieuwe
Kroatische munt riepen voor de Serven herinneringen op aan de HDZ. (Glenny 1993: 21-23)
De Kroatische nationalisten konden weten dat de Serven in de Krajina dit alles niet zomaar over hun
kant zouden laten gaan. Tij-
218