Detrez De sloop van Joegoslavië - Linkeroever uitgevers

of de Comecon, zou door het andere karnp niet getolereerd zijn geworden. De niet-gebondenheid
was dus niet alleen een ideologische keuze, maar ook een politieke noodzaak.
Zolang de Koude Oorlog duurde zou het uiteenvallen van Joegoslavië voor beide blokken
onaanvaardbaar geweest zijn. Het risico dat de bestaande machtsevenwichten op de Balkan en in
Europa erdoor in het gedrang zouden komen of dat één van beide blokken zich met de zaak zou
gaan bemoeien met de bedoeling zijn invloedssfeer uit te breiden, was te groot. De
onaantastbaarheid van de naoorlogse Europese grenzen was één van de pijlers van de Akkoorden
van Helsinki van 1976.
Na het einde van de Koude Oorlog en het verdwijnen van de militaire allianties (het
Warschaupact verdween letterlijk, de NATO kreeg een andere taak) ontstond in en rond Joegoslavië
een andere situatie. Joegoslavië verloor zijn functie "tussen" beide blokken en
de territoriale integriteit ervan was voor geen van beide nog een belangrijk punt. De desintegratie
van Joegoslavië hield geen grote risico's meer in. Erkenning van de onafhankelijkheid van de
deelstaten, of openlijke steun aan deze of gene van de deelstaten, hoefde niet meteen meer te
escaleren tot een conflict, waarbij de grote allianties zelf tegenover elkaar stonden. Dit bracht met
zich mee dat dan ook een geringere terughoudendheid aan de dag gelegd werd ten aanzien van
centrifugale ontwikkelingen binnen Joegoslavië.
Ten slotte heeft de heropleving van het nationalisme in West-Europa na het wegvallen van de
communistische bedreiging - met de Duitse eenmaking als door de internationale gemeenschap
geoorloofde en zelfs toegejuichte toepassing van het nationalistische principe van congruentie van
natie en staat – de Joegoslavische nationalisten de morele rechtvaardiging voor hun daden verschaft.
3. INTERNE OORZAKEN
EEN FEDERATIE VAN VADERLANDEN
De federalisering van Joegoslavië gebeurde op etnische basis. De deelstaten Kosovo, Kroatië,
Macedonië, Montenegro, Servië en Slovenië bestonden omdat er een Albanese, Kroatische,
Macedonische, Montenegrijnse, Servische en Sloveense etnoculturele of nationale
161