Detrez De sloop van Joegoslavië - Linkeroever uitgevers

dan ook weinig aanhang; alleen de CPJ, die al voor de oorlog de Albanezen tegen de Serven
verdedigd had, kon op enige populariteit rekenen.
Al in april 1941 werd begonnen met de verdrijving van de Servische bevolking middels het
platbranden van Servische dorpen. Daarbij werden vooral Servische kolonisten, d. w. z. Serven die
zich tijdens het interbellum in Kosovo gevestigd hadden, geviseerd. Het werk werd uitgevoerd door
benden afkomstig uit Albanië, maar georganiseerd door lokale potentaten en fascistische elementen.
Later namen ook de boeren uit de naburige Albanese dorpen aan de operaties deel. Vele duizenden
Serven gingen op de vlucht - volgens één (Servische) bron wel 30.000. Tot massale slachtpartijen, te
vergelijken met wat er in Kroatië en Bosnië gebeurde, kwam het pas in 1943 en vooral in 1944, na
de oprichting van de Kosovaarse Skanderbeg SS-divisie door de Nazi's. (Horvat 1988: 48-9) Weer
vergeleken met Bosnië en Kroatië was Kosovo voor de Serven al bij al een veilige plek. (Vermeer
1992, citeert Kočović)
De Kosovaarse partisanen vochten zij aan zij met de Serven en de Montenegrijnen onder het bevel
van Tito (en niet van de Albanese partizanenleider Enver Hoxha).
TITO'S PARTIZANEN EN DE AVNOJ
Van alle strijdende partijen waren de communisten zowat de enigen, die het radicaalst trouw bleven
aan de idee van een Joegoslavische staat, zij het in de vorm van een federatie. Alleen zij verdedigden
een ideologie, die boven de etnische tegenstellingen stond. Communisten van alle mogelijke
etnische orgines sloten zich bij de "proletarische brigades" van de partizanen aan, maar ook veel
leden van vervolgde minderheden - in het bijzonder Serven uit Kroatië en Bosnië -, die niet per se
communisten waren, vonden bescherming bij Tito's partizanenleger. De Eerste Proletarische
Brigade, gesticht op 22 december 1941 (de verjaardag van Stalin!), verwees met de sterren, hamers
en sikkels die op de uniformen genaaid werden uitdrukkelijk naar de supra-nationale ideologie van
het communisme en telde in haar rangen boeren en arbeiders van diverse nationale origines, al
waren Serven en Montenegrijnen veruit in de meederheid. Hoewel de partizanen probeerden de
sympathie van de bevolking te winnen door wat humaner dan de Ustaša-troepen en de tsjetniks op
te tre-
99