Detrez De sloop van Joegoslavië - Linkeroever uitgevers

De "terugtrekking" van het JV en de verminderde militaire steun aan de Bosnische Serven, waarmee de
UR vooral aan de internationale sancties wilde ontsnappen, vielen samen met het einde van de snelle
opmars van de Bosnische Serven, die op dat moment overigens al het grootste deel van de opgeëiste
gebieden onder controle hadden. Hoe dan ook verzwakte de slagkracht van het VRS, terwijl die van de
ABH en vooral de VHO van dag tot dag toenam. Gow (1993: 2-3) schat dat in juni 1993 het ABH beschikte
over 120.000 actieve manschappen, waarvan 40 à 50.000 volledig uitgerust, en 80.000
reservisten. De HVO beschikte, nadat op HOS eind augustus 1992 formeel in de HVO was opgegaan,
over 30 à 35.000 manschappen; de HV had 15.000 militairen in Bosnië. Op dat ogenblik telde het VRS
60.000 manschappen, bijgestaan door 20.000 soldaten van het JA. Het VSR had een groot materieel
overwicht (zware artillerie, tanks en vliegtuigen), terwijl het ABH slechts over lichte wapens beschikte
en chronisch gebrek aan munitie had.
Na een campagne van zes weken doorbraken de Kroatische strijdkrachten in de zomer de belegering
van Mostar en dreven het VRS terug, in één moeite door de Servische bevolking uit de naburige dorpen
verjagend. Bosnjakse troepen slaagden erin de Serven terug te dringen uit de omgeving van Tuzla. In
september werd de Servische corridor in Noord-Bosnië, die van kapitaal belang was voor de bevoorrading
van de Serven in West-Bosnië en de Krajina, ernstig bedreigd. Einde 1992 joegen Bosnjakse guerillatroepen
de Serven uit Bratunac en Srebrenica de Drina over, wat leidde een nieuwe golf van
etnische en strategische zuiveringen waarbij de resterende 70.000 Bosnjakken verdreven werd. (Gow
1993: 9-10)
Van in het najaar van 1992 tot in de zomer van 1995 bleef het Servische overwicht bestaan; de lokale
militaire successen van het Bosnische leger en de Kroatische troepen konden daaraan niets veranderen.
Kroaten en Serven tegen Bosnjakken
In de eerste fase van de oorlog probeerden de Serven de territoria waarop ze recht meenden te hebben te
veroveren. Ze werden bestreden door het Bosnische, overwegend Bosnjakse leger, dat de territoriale
integriteit van Bosnië verdedigde. De situatie van de Kroaten was dubbelzinnig. Aan de ene kant
wilden ook zij gebieden met een (overwegend) Kroatische bevolking (bv. Herceg-Bosna) uit Bosnië
los-
281