Detrez De sloop van Joegoslavië - Linkeroever uitgevers

spel stond, hielden in de late jaren tachtig deze molen het actiefst en het agressiefst deze molen
draaiend.
DE "SLOVEENSE LENTE"
De deelstaat die - na Kosovo - het vroegst en met de grootste hardnekkigheid opkwam voor een
confederale staatsstructuur en vervolgens afscheiding was Slovenië. Deze republiek zat in een
comfortabele positie - ver van Belgrado en Servië, en zonder Servische minderheid op zijn
grondgebied. In Slovenië was de levensstandaard het hoogst en de ideologische invloed van West-
Europa het sterkst. De "Sloveense Lente" begon in februari 1987 met de publicatie in het tijdschrift
Nova Revija (Nieuwe Revue) van een Sloveens Nationaal Programma - de Sloveense tegenhanger van
het Servische Memorandum van 1986. Alle bezwaren tegen Joegoslavië en alle eisen van Slovenië
werden erin op een rijtje gezet. Op het toneel verschenen zgn. "autonome groepen" - organisaties van
burgers die los van de officiële organisaties meningen formuleerden en actie voerden rond allerlei maatschappelijke
problemen, waarbij de mensenrechtenproblematiek centraal stond. (Uit deze "autonome
groepen" zijn op het einde van de jaren trachten een aantal politieke partijen ontstaan.) Een belangrijke
rol speelden allerlei alternatieve artistieke manifestaties en vooral de punk- en rock-scene, die tot
afgrijzen van de oude garde door de communistische jongerenorganisatie in bescherming genomen
werd. Slovenië kende ook een belangrijke pacifistische beweging, die niet opkwam tegen kernwapens,
maar ijverde voor de demilitarisering van de Joegoslavische samenleving en voor zaken als een statuut
voor gewetensbezwaarden. De druppel die de emmer deed overlopen vormden de publicaties van het
jongerentijdschrift Mladina (Jeugd), waarin met name het militaire establishment hard werd aangepakt.
Een artikel in dit blad leidde in 1988 tot de arrestatie van Janez Janša, de militaire deskundige van
Mladina, en nog drie andere mensen op beschuldiging van het verraden van militaire geheimen. Dat
Janša als burger veroordeeld werd door een militaire rechtbank, en dat het proces in het Servo-
Kroatisch gevoerd werd, maakte een golf van verontwaardiging los in Slovenië. De Sloveense partijleiding
voelde zich in het nauw gedreven en zocht halfslachtig naar een compromis, maar uiteindelijk
bezweek ze voor de druk van de basis. Milan Kučan, de leider van de CB van Slovenië, ging zich in de
con-
192