Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

OORZAAK EN DOEL VAN HET SPEL 57
aan vele personen, die zich driftig maken, een gevoel
van verlichting en doet het hun drift verminderen,
als zij een deur kunnen dicht smakken, een
bord stuk gooien of ergens op kunnen slaan, b.v.
met de vuist op de tafel of met een stok op den
grond. Tegen deze theorie is aan te voeren, dat zij
alleen op den physiologischen kant van het spel
let en dus de biologische verklaring van Groos onaangetast
laat. Hetzelfde geldt van de meening van
Appleton, volgens wien men niet van instincten,
maar van instinctieve neigingen moet spreken, die
al naar gelang van het milieu, waarin het kind
zich bevindt, of de reacties, die het ondergaat, het
er toe brengen nu eens handelingen uit het verleden
van het menschelijk geslacht, dan weer verschijnselen
van zijn toekomstig leven uit te beelden.
Meer waarde dan aan de katharsistheorie is aan
de door Konrad Lange opgestelde aanvultingstheorie
toe te kennen. Zij berust op de stelling, dat
het spel niet alleen vooroefening, maar tevens verdere
oefening is. Zoo zal het voor den volwassen
natuurmensch een voordeel in den strijd om het
bestaan vormen, als hij zijn lichamelijke behendigheid
niet alleen toepast in den strijd met vijanden
of op de jacht, maar ook in rustige tijden door
oefeningen bij het spel onderhoudt en verder ontwikkelt,
b.v. door spiegelgevechten en krijgsdansen.
Hetzelfde geldt van de ridderlijke oefeningen en de
sport bij beschaafde volken. Hoogere beschaving
beteekent verdeeling van arbeid en verdeeling van
arbeid eenzijdigheid. In het spel nu heeft het kind
en nog meer de volwassene gelegenheid deze eenzijdigheid
van het dagelijksch leven, zoowel in physiek
als in geestelijk opzicht, te verminderen. Zoo
meent dan ook Adolf Mayer, dat het stellig geen