Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...
Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...
Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
226 HOOFDSTUK XII<br />
Canova op <strong>het</strong> groote publiek uitoefenen, ,,duistere<br />
gevoelens op <strong>het</strong> gebied van <strong>het</strong> sexueele leven<br />
me<strong>de</strong> een rol spelen".Welke rol <strong>het</strong> sexueele element<br />
in <strong>de</strong> schil<strong>de</strong>rkunst speelt, is overbekend, van <strong>de</strong><br />
ruwe, zeer vaak obsceene teekeningen <strong>de</strong>r natuurvolken,<br />
ja van praehistorische stammen tot <strong>het</strong><br />
werk <strong>de</strong>r mo<strong>de</strong>rne kunstenaars toe. Even bekend is<br />
<strong>de</strong> zeer groote rol, welke <strong>de</strong> lief<strong>de</strong> in <strong>de</strong> dichtkunst<br />
vervult, zoowel in <strong>de</strong> lyrische poezie als in <strong>de</strong> verhalen<strong>de</strong><br />
beschrijving van lief<strong>de</strong>savonturen. Daarbij<br />
moet niet alleen gedacht wor<strong>de</strong>n aan die letterkundige<br />
produkten, welke erotisch in engeren zin<br />
zijn, maar ook aan <strong>de</strong> ein<strong>de</strong>looze reeks romans en<br />
novellen, waarbij hoofdzaak is, ,,of zij elkan<strong>de</strong>r al<br />
dan niet krijgen".<br />
5. Het genot van <strong>het</strong> sexueel-komische.<br />
Hoewel men hier met een oud en algemeen <strong>voor</strong>komend<br />
verschijnsel te doen heeft, is <strong>het</strong> tot dusver<br />
niet gelukt een afdoen<strong>de</strong> verklaring ervan te<br />
geven. Vast staat alleen dat zoowat <strong>de</strong> geheele<br />
menschheid, van <strong>het</strong> kind tot <strong>de</strong>n volwassene, van<br />
<strong>de</strong>n primitieven natuurmensch tot <strong>de</strong>n geraffineer<strong>de</strong>n<br />
cultuurmensch, van <strong>de</strong> oudste tij<strong>de</strong>n af tot<br />
he<strong>de</strong>n toe, lust gevoelt zich spelend met on<strong>de</strong>rwerpen<br />
op dit gebied bezig te hou<strong>de</strong>n. Het is voldoen<strong>de</strong><br />
te herinneren aan <strong>de</strong> ein<strong>de</strong>looze reeks zoogenaam<strong>de</strong><br />
,,schuine moppen" en <strong>de</strong>n bijval, die<br />
<strong>de</strong>ze vin<strong>de</strong>n. Waarschijnlijk werken daarbij verschillen<strong>de</strong><br />
oorzaken samen, zooals <strong>het</strong> genot van<br />
<strong>de</strong> verbo<strong>de</strong>n vrucht, <strong>het</strong> gelijkstellen van <strong>het</strong> sexueel-komische<br />
met <strong>het</strong> onfatsoenlijke in <strong>het</strong> algemeen<br />
en daarbij <strong>de</strong> prikkel van <strong>het</strong> overschrij<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong>r door <strong>de</strong> maatschappelijke ze<strong>de</strong>nwetten getrok-