Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

246 HOOFDSTUK XIV
Zij mag niet verward worden met vriendschap,
want deze gaat veel verder. Afgezien van deze laatste,
bestaat er tusschen de afzonderlijke individuen
niet veel welwillendheid. Deze treedt eerst op, als
de menschen lid van een sociale groep zijn geworden,
daar zonder haar geen samenwerking mogelijk
zou zijn. Zoodra echter het partijverband verbroken
wordt, verdwijnt de welwillendheid, zooals
reeds menigeen ondervonden heeft, die als persoonlijke
vriendschap beschouwde, wat slechts sociale
sympathie bleek te zijn. Hoe men nu ook subjectief
over de waarde van deze goede kameraadschap
moge denken, voor het bestaan en de ontwikkeling
der maatschappij is zij onmisbaar. De school echter,
waarin zij beoefend wordt, is het spel. Bij kinderen
komt zij uitsluitend daarbij tot uiting en bij volwassenen
is het niet veel anders. Tot welk ernstig
doel ook de menschen zich vereenigen, steeds gaat
het met een feest als onmisbare bekrachtiging van
het bondgenootschap gepaard. Men behoeft slechts
te denken aan de ,,politieke banketten" in Frankrijk
in het begin der vorige eeuw onder Lodewijk
Philips of aan de feesten bij staatkundige congressen,
de feestmaaltijden bij vergaderingen van politieke
partijen, van geleerden of vakgenooten. Ongetwijfeld
speelt daarbij de behoefte aan vermaak en
ontspanning ook een rol, maar de praktische waarde
ervan bestaat hierin, dat zij de sociale sympathie
en daardoor het weerstandsvermogen der groep verhoogt.
Een innerlijke, geestelijke vereeniging der sociale
groep wordt tot stand gebracht door de behoefte
aan mededeeling. Het hoofdmiddel daartoe vormt
de taal, en sommige onderzoekers schrijven het ontstaan
der taal voornamelijk toe aan den drang om