Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

152
HOOFDSTUK VIII
derkunst en kan in dit opzicht volstaan worden
met naar Rembrandt te verwijzen. Evenals thans
nog bij de meeste natuurvolken, oefenden glinsterende
of levendig gekleurde voorwerpen reeds in
het steenen tijdperk hun aantrekkingskracht op den
mensch uit. Hetzelfde is met sommige dieren het
geval, waartoe slechts aan eksters en raven en aan
de prieelvogels (biz. 109) herinnerd behoeft te
worden. Welk genot het ,,vuurtje stoken" aan de
meeste kinderen verschaft, is algemeen bekend, en
,,zonder spelend experimenteeren", zegt Groos,
,,zou het belangrijkste bezit der menschheid, n.l.
de heerschappij over het vuur, waarschijnlijk nooit
verworven zijn".
Kleuren beginnen de kinderen reeds op een leeftijd
van 3 a 4 maanden waar te nemen. De meeste
kinderen, en evenzeer de primitieve volken, b.v. bij de
beschildering van het lichaam, zooals bij de Australiers,
Boschjesmannen, Botokoeden enz., geven de
voorkeur aan de ,,warme" kleuren, rood en geel,
slechts bij uitzondering aan de ,,koude" kleuren,
zooals blauw. Daarbij zijn de meisjes op jeugdiger
leeftijd gevoelig voor kleuren dan jongens.
Het waarnemen van den vorm is van bijzonder
belang voor de meest oorspronkelijke daad van
reproductie, n.l. het herkennen. Hierbij speelt n.l.
de zichtbare vorm der voorwerpen een veel grootere
rol dan de kleur of graad van helderheid, en
het kind let van zijn prilste jeugd af voornamelijk
op den vorm. Bij de natuurvolken openbaart zich
het genieten van den vorm vooral in hun ornamentiek,
waarbij als vaststaande kan aangenomen
worden, dat ook hun meest abstracte wiskundige
figuren steeds op nabootsing berusten.
Wat het zien van bewegingen betreft, zijn de