Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

36 HOOFDSTUK I
Daarbij wordt uitgegaan van de aanwezige instincten,
maar moet het dier sommige dingen aan- en
andere afleeren. Dat ook de mensch veel moet leeren,
ja geen ander schepsel zulk een langen leertijd
moet doormaken als het kind dat — door gebrek
aan voltooide instincten — geheel hulpeloos en
passief ter wereld komt, behoeft wel geen nader
betoog. Het groote nadeel bij dit leeren, bij de dressuur
dus, is dat het veel tijd en geduld kost, want
het vereischt tallooze herhalingen. Biologisch beschouwd,
staat de dressuur dan ook ver achter bij
het instinct, dat bij de eerste beste voorkomende
gelegenheid met onfeilbare zekerheid in werking
treedt, zooals b.v. het loopen, eten, drinken en
zwemmen van pasgeboren vogels. Wat overigens
door de dressuur, zoowel onbewuste als bewuste,
te bereiken valt, leeren ons de dieren in een circus,
maar in nog veel hoogere mate de zoogenaamde
,,geleerde dieren", waaromtrent indertijd zoo veel
te doen is geweest, zooals het paard Kluge Hans,
de ,,denkende" paarden van Krall te Elberfeld, de
hond Rolf, in onze dagen Tommy, de tellende
hond, een ,,wonder van schranderheid", in het bezit
van Mme Carita Borderieux te Parijs, e. a.
Wij verwijzen voor bijzonderheden naar Dr. Schierbeek's
,,Instinkt of Verstand?", waar men ook
verdere literatuur omtrent deze ,,geleerde dieren"
vindt.
Nu bestaat er nog een derde vermogen, dat de
voordeelen van instinct en dressuur in zich vereenigt,
n.l. het intellect; dit is echter zoo goed als uitsluitend
tot den mensch beperkt. Robinson Crusoe is een
mensch, die zich achtereenvolgens in zeer verschillende
levensomstandigheden geplaatst ziet. Hij loopt
echter niet doelloos heen en weer, zooals de kip