Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

SOCIALE SPELEN 257
macht hunner mannen over den vijand te vergrooten.
Zoo worden ook bij vele volken tooverdansen
uitgevoerd om zieken te genezen, alsmede bij andere
gewichtige levensomstandigheden. Bekend zijn de
duivelsdansen der Singhaleezen op Ceylon, hoewel
dergelijke dansen volstrekt niet tot dit volk beperkt
zijn. Zij berusten op het, ook in ons land
nog niet overal verdwenen geloof, dat een zieke
door den duivel is bezeten en dat deze uitgebannen
moet worden. Vroeger geschiedde dit bij de Singhaleezen
door den dokter aan het ziekbed onder
een helsch lawaai. Tegenwoordig passen de geneesheeren
er een meer symbolisch bedoelde duivelstherapie
toe, die niet aan het ziekbed, maar op een
open plaats of in den tuin van het huis, dan wel in
een naburig bosch of op een hoogte in de buurt
wordt uitgevoerd. Bij een zieke wordt dus de dokter
gehaald, die de diagnose stelt, d.w.z. bepaalt,
van welken duivel de zieke is bezeten. Dan trekt
hij met eenige helpers naar de meest geschikte plek
om daar, onder zijn leiding, den duivelsdans te doen
uitvoeren en wel volgens den ouden ritus, onder
gebruikmaking van streng voorgeschreven attributes
Zoo dragen de dansers bepaalde maskers, die
op onheimelijk fantastische wijze in kleur en lijnen
het karakteristieke van de betreffende ziekte weergeven.
Terwijl een der deelnemers als een waanzinnige
op een trom slaat, voeren de anderen onder
hartstochtelijk geschreeuw allerlei stuipachtige bewegingen
uit, slaan met armen en beenen in de
lucht, doen woeste sprongen en verdraaien op de
onmogelijkste manier alle lichaamsdeelen. De oor-
Zie de afbeeldingen bij Albert Grunwedel, Singhalesische Masken
(Internationales Archiv fiir Ethnographie, dl. VI, Leiden 1893,
biz. 71 vv.).
Het Spel 1 7