Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

SOCIALE SPELEN 243
de anderen zich vereenigen, terwijl het zelf om de
een of andere reden niet mee kan doen.
Bij de volwassenen treft men deze meest oorspronkelijke
werkzaamheid der sociale instincten
evenzeer aan. Dit komt voornamelijk tot uiting in
de ,,feesten", die voor de sociale samenleving der
menschen van onberekenhare beteekenis zijn. Hoe
machtig deze invloed is, blijkt b.v. reeds daaruit,
dat het uiterst moeilijk is een opgewekt godsdienstig
gemeenschapsleven in stand te houden, zoodra
de feesten al te zeer uit den eeredienst verdwijnen.
Geheel verdwijnen kunnen zij niet, daar reeds de
bijeenkomst der kerkelijke gemeenteleden op zich
zelf een bevrediging van de aandrift tot toenadering
vormt, die met een feestelijke stemming gepaard
gaat. Hoe nuchterer een godsdienst is, des te
grooter is ook het aantal ,,lauwen". Dit wordt
door de godsdienstige secten meestal duidelijk beseft
en zoo gebeurt het wel, dat om het tegen te
gaan middelen worden toegepast, die niet al te
ver af staan van de gebruiken der natuurvolken.
Vooral het Leger des Heils heeft dit begrepen, en in
de Vereenigde Staten is het geen zeldzaamheid, dat
in de kerk bioscoopvoorstellingen worden gegeven,
wereldlijke zangkooren optreden of .... gedanst
wordt. — Bij primitieve volken is het feest, naast
den oorlog, bijna het eenige middel om van de
sociale samenhoorigheid der leden van een stam of
van verschillende stammen te getuigen, terwijl het
feest ook de beste voorbereiding tot den oorlog
vormt. Zijn sociale beteekenis blijkt ook daaruit,
dat er hoofdzakelijk mannen aan deelnemen. Onze
prachtige kerkgebouwen, concertzalen, schouwburgen
en allerhande instellingen tot vermaak, voeren in
convergeerende lijnen terug naar de feesthutten (fig.