Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

INSTINCT, DRESSUUR EN INTELLECT 35
haar voedscl weet te bemachtigen; legt men echter
vlak bij zulk een spin, zelfs onmiddellijk onder
haar kaken, een levende prooi, dan stort zij er zich
niet op, zooals zulks gebeurt, zoodra zulk een prooi
in het web verward raakt, maar zij gaat er voor op
den loop en zou vermoedelijk eerder verhongeren
dan van het gunstige toeval, dat haar dit voedsel
verschafte, gebruik te maken.
Daarom zijn de instincten op zich zelf voor de
hoogere dieren niet voldoende, maar moeten deze
dieren andere vermogens verwerven ten einde in
staat te zijn zich aan de bizondere voorwaarden,
waarin zij door de levensomstandigheden kunnen
geraken, aan te passen. Deze vermogens verkrijgt
het dier in de eerste plaats door dressuur, d.w.z.
door ervaring verworven gewoonten, of zooals het
in de wetenschap heet, door ,,associatief geheugen".
Zoo kan het gebeuren, dat een kip naar buiten wil,
maar haar weg versperd vindt door een haag; zij
zal den eersten keer onrustig en doelloos langs deze
versperring heen en weer loopen, totdat zij, geheel
toevallig, een opening ziet, waar doorheen zij naar
buiten kan komen. Een tweeden, derden, zesden
keer zien wij bij diezelfde kip precies hetzelfde gebeuren;
is zij echter b.v. een tiental keeren er in
geslaagd haar doel te bereiken, dan zal zij voortaan
steeds sneller de opening vinden en ten slotte er
rechtstreeks op afgaan, zonder vooraf doelloos heen
en weer te loopen. Door ervaring heeft het dier dus
een gewoonte aangeleerd, die uiterlijk niet van een
instincthandeling is te onderscheiden.
Eenigszins anders is het geval bij een jongen
jachthond. Deze brengt bij zijn geboorte het instinct
om te jagen mede; maar om als jachthond
bruikbaar te zijn, moet hij gedresseerd worden.