Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

HOOFDSTUK IX
DE SPELENDE WERKZAAMHEID DER
BEWEGINGSAANDRIFTEN
HOEWEL de bewegingen natuurlijk slechts
door middel van onze zintuigen, bepaaldelijk
het gezicht en den tastzin, tot ons
bewustzijn kunnen doordringen, d.i. dus
langs sensarischen weg, bevinden wij ons hierbij
toch op een geheel ander terrein dan in het vorige
hoofdstuk, n.l. op dat der motorische reacties,
want het doel is thans de oefening van allerlei
spierbewegingen. Daarbij moeten nog twee groepen
onderscheiden worden: de spelende beweging der
eigen lichaamsdeelen en die van andere voorwerpen.
i. De spelende beweging der eigen lichaamsdeelen.
Hoofdzaak is bij deze groep van spelen de verandering
van plaats. Er vallen hierbij nog te onderscheiden:
het gaan, het loopen (met inbegrip van
huppelen en hinken) het springen (nog onder te
verdeelen in laagver- en hoogspringen), het klauteren,
het zwemmen, het dansen en eindelijk de
plaatsverandering met behulp van kunstmatige
middelen, waarbij nog verschil te maken is tusschen
passieve (zooals: wiegen, schommel en, sledevaren,
rijden en vliegen) en actieve bewegingsmiddelen
(zooals: steltloopen, roeient wielrijden, schaatsen,
skiloopen en bobsleden).
De biologische beteekenis van het spel, n.l. de
verbetering of volmaking van nog in onvolkomen
toestand aanwezige instincten of aandriften, blijkt