monitor racisme extremisme 5 - Buro Jansen & Janssen

Rassendiscriminatie: opsporing en vervolging 133In beginsel wordt er gedagvaard. Alleen in lichtere zaken kan evenwel eersteen transactie worden aangeboden. In geen geval is eventueel martelaarschapof uitbuiting van de forumfunctie een argument om dagvaardingachterwege te laten. Slechts bij hoge uitzondering volgt geen strafrechtelijkereactie in zaken die zich daarvoor in beginsel wel lenen.Overigens is het sepot nu zo’n voorbeeld van het uitblijven van een strafrechtelijkereactie. Uitgangspunt is dat wordt gedagvaard: slechts in lichtere zakenkan eerst een transactie worden aangeboden. 16 Gezien de omstandigheid dathet algemeen landelijk transactiepercentage, inclusief voorwaardelijk sepot, in2001 op 28% ligt, 17 tegenover 14% bij discriminatie in dat jaar, lijkt de Aanwijzingdiscriminatie op dit punt onmiskenbaar zijn invloed heeft gehad.Tabel 6.4 Afdoening gerechten van eerste aanleg 1998-20011998 1999 2000 2001Veroordeling 91 105 94 98Vrijspraak 10 6 10 4Dagvaarding nietig 1 1 2 2OM niet ontvankelijk 2 0 0 0Ontslag van rechtsvervolging 0 1 1 0Totaal 104 113 107 104Bron: Landelijk Expertise Centrum DiscriminatieHet succes van het Openbaar Ministerie bij de rechter is hoog. In 94% van dezaken spreekt de rechter in 2001 een veroordeling uit. 18 Het algemeen landelijkpercentage in 1999 ligt hiervoor op 63%. 19 Bij het hoge percentage veroordelingenwillen wij, evenals in de vorige monitor, een kanttekening plaatsen.Dit percentage kan ook beïnvloed zijn door een te voorzichtig vervolgingsbeleid.Een aanwijzing daarvoor zou kunnen liggen in het (relatief) hoge aantal sepots.Dit kan erop duiden dat zaken waarvan de winstkans klein is, via het sepotaan een rechterlijk oordeel worden onttrokken.Een andere kanttekening betreft de geringe instroom van zaken vanuit de politie.Doordat de korpsen over het algemeen terughoudend zijn met het opnemenvan aangiftes, het doen van opsporingsonderzoek en het doorsturen vanzaken naar het Openbaar Ministerie komen bij het parket hoofdzakelijk demeer evidente zaken binnen. 20 Op het moment dat de politie haar taak in discriminatiezakenbeter uitvoert, zal dit onmiskenbaar gevolgen hebben voor het16 Zie ook Aanvulling op richtlijn strafvordering discriminatie, Staatscourant 1999,115.17 Jaarverslag OM, 2001.18 De rechter spreekt zich uit over een zaak, zodat hier niet meer de feiten maar de(rechts)zaken geteld zijn.19 Huls e.a., 2001: 98.20 Eitjes, 2002.