Vertrouwen in de school - Wetenschappelijke Raad voor het ...

238 vertrouwen in de school
worden ook partners uit de andere kokers ‘erbij gehaald’. Vaste deelnemers in de
zat’s zijn, naast enkele leraren, de interne zorgcoördinator, een schoolarts of -
verpleegkundig, de leerplichtambtenaar en een schoolmaatschappelijk werker.
Ook andere spelers, zoals de bureaus jeugdzorg en de politie, kunnen aanschuiven.
Maar ook in zat’s zijn niet alle denkbare deskundigheden vertegenwoordigd, dus
deze teams kunnen zonodig weer hulp mobiliseren voor de leerling, het gezin en
de school door afstemming met specialisten buiten de plusschool. Er is dus sprake
van een eerste-, tweede- en derdelijnszorg. Binnen deze drie lijnen is de mentor
steeds in contact met zijn leerling, door in de zat deel te nemen waar ‘zijn’ leerling
besproken wordt en door contact te houden met de specialistische hulpverlener
wanneer ‘zijn’ leerling wordt doorverwezen; denk aan cad voor verslavingsproblematiek,
de ggz voor psychische problemen en het amw voor
schuldenproblematiek.
Schaal wordt veelal niet als een voordeel gezien maar in de versplinterde omgeving
van de jeugdzorg, met zijn vele beoogde samenwerkingspartners, verdient het
aanbeveling om een ‘dominante’ partij te hebben die de regie met kracht ter hand
kan nemen en daarop ook kan worden aangesproken. Eerder, in subparagraaf
7.2.2, suggereerden we dat de roc’s met hun stevige organisatorische infrastructuur
en schaal een centrale rol kunnen vervullen als ‘thuisbasis’ – niet als ‘eigenaar’
– voor het centrale draaipunt van de gecoördineerde jeugdzorg voor de leeftijdsgroep
van 12 tot 18 jaar. Zeker in de G4 kunnen de lokale mbo- en vmbo-locaties
vanuit een centrale infrastructuur worden ‘bediend’ door een goed vertakt en
mobiel zorgnetwerk. Het zou naar onze mening de zorgstructuur wezenlijk ver -
sterken.
Verlengd vmbo
De overgang van vmbo naar mbo en het eerste leerjaar in het mbo gaan met veel
schooluitval gepaard. Dat heeft te maken met de soms lange tijd tussen afronding
van vmbo en begin van mbo, maar ook met verschillen in cultuur. Jongeren
moeten de overstap maken van het relatief gestructureerde en kleinschalige vmbo
naar het grootschalige mbo. Daar worden de leerlingen vaak minder strak en
intensief begeleid. Leerlingen en hun ouders verdwalen vaak in de enorme veelheid
van opleidingen en mogelijkheden, en van een systematisch en arbeidsmarktrelevante
begeleide studie- en beroepskeuze is nauwelijks sprake. De warme overdracht
vanuit de veelheid van vmbo’s naar de roc’s vraagt grote investeringen in
menskracht, onder meer in ict-voorzieningen. Vervolgens worden leerlingen met
problemen of dreigende uitval na aankomst op het mbo veelal wel opgemerkt,
maar hen achterhalen, thuis opzoeken etc. kost enorm veel tijd en inzet. Boven de
18 jaar zijn ze bovendien juridisch volwassen, wat weer zijn eigen beperkingen
met zich meebrengt.