Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo

eyanname veriliyorsa, bu beyannameye dahil edilmeyecektir. GVK nun mk.123
üncü maddesi gereğince 600.-YTL lik had yeniden değerleme oranı ile her yıl artırılacaktır.
Bakanlar Kurulu’nun bu haddi ayrıca artırma yetkisi vardır. 2007 yılı
kazançları için had 900.-YTL dir (259 Seri No.lu GVK GT). Dolayısıyla her yıl
uygulanırken haddin yeniden değerleme oranına göre veya Bakanlar Kurulunca artırılan
tutarı istisna olarak uygulanmalıdır. Bir mükellef 2007 yılında vergisi tevkif
suretiyle alınmamış menkul sermaye iradı, istisna haddi kapsamında olmayan
gayrimenkul sermaye iradı elde etmişse ve toplamı yukarıda açıkladığımız haddi
geçiyorsa beyan edilecektir. Dar mükelleflerin de, vergi kesintisi yolu ile vergilendirilmemiş
ve yukarıdaki haddi geçmeyen gayrimenkul ve menkul sermaye iratları
yıllık beyanname ile vergilendirilmeyecektir.
1.5. Diğer Kazanç ve İratların Beyanı
Gelir unsurlarını açıklarken, yedinci gelir unsuru olan diğer kazanç ve iratların;
değer artış kazançları ve arızi kazançlar olmak üzere farklı nitelikte iki geliri kapsadığını
belirtmiştik. Değer artış kazançları, faaliyetten doğan kazançlar değildir.
Spekülatif nitelikli sermaye artışını vergilemeye yönelik hükümleri kapsar. Arızi
kazançlar ise arızi olarak yapılsa da faaliyetten doğan kazançlardır.
Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan
kazançlar dışında kalan değer artış kazançlarının 6.000.-YTL si vergiden istisnadır
( 2007 yılı için 6.400.-YTL si) beyan edilmeyecektir. 6.400.-YTL nin üstündeki
değer artış kazançlarının 6.400.-YTL yi geçen kısmı beyan edilecektir.
Arızi kazançların ise, işin terkinden sonra elde edilen kazançlar hariç (GVK 82nci
madde 2nci fıkra hükmü gereği) 10.000.-YTL si (2007 yılı için 15.000.-YTL) gelir
vergisinden istisnadır. Dolayısıyla kazanç 15.000.-YTL’yi geçmiyorsa beyan edilmeyecek,
geçiyorsa geçen kısmı beyan edilecektir.
1.5.1. Diğer Kazanç ve İrat Zararı
Diğer kazanç ve iratlardan doğan zararlar diğer altı gelir unsurlarından indirilemeyecektir
(GVK Md. 88). Ancak, kendi içindeki (yani 7 nci gelir unsurundan) gelirlerden
indirilebilecektir. Diğer kazanç ve iratlarda zarar mahsubu, tüm gelirlerin
toplanmasından sonra yıllık beyannamede indirilecek zararlar bölümünde açıklanacaktır.
1.5.2. Diğer Kazanç ve İratların Beyanı ile İlgili Örnek
Bay (A) 25.07.2003 tarihinde Ankara’da 20.000.-YTL ye satın aldığı arsasını,
15.07.2007 tarihinde 40.000.-YTL ye, 16.09.2006 tarihinde 10.000.-YTL ye satın
aldığı (X) Anonim şirketi hisse senetlerini de 12.06.2007 tarihinde 18.000.-YTL ye
satmıştır. Ayrıca arızi olarak serbest meslek faaliyetinde bulunmuş ve 12.000.-YTL
tahsil etmiştir.
Bay A;
— Arsasını dört yıl dolmadan sattığından (1.1.2007 den önce alındığı için süre
beş yıl değil, dört yıldır) bu satış kazancı değer artış kazancı sayılacaktır. Kazancın
saptanması için, arsanın elden çıkarıldığı ay hariç TEFE artış oranına göre maliyeti
artırılacaktır. 2003 Temmuz ayı TEFE endeksi 7183,5 dir. Haziran 2007 TEFE
endeksi de 10095,11 dır. Bu durumda arsa maliyeti 20.000 x 10095,11 /7183,5=
28.106,38.-YTL dir. (40.000 –28.106,38)= 11.893,62.-YTL arsa satış kazancı vardır.
Ankara SMMMO
2008 Y›l› Gelir Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi
171