Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
B. Geçici Verginin Mahsup Yolu ile İadesi<br />
Ödenen geçici <strong>ve</strong>rginin yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir <strong>ve</strong>rgisinden<br />
fazlası, mükellefin diğer <strong>ve</strong>rgi borçlarına mahsup edilir. Tebliğdeki bu belirleme<br />
GVK nun Mük.120 nci madde hükmüdür. Dolayısıyla mükellefin herhangi bir istemi,<br />
dilekçesi olmasa bile, bu mahsubun <strong>ve</strong>rgi dairesi tarafından re’sen yapılması<br />
<strong>ve</strong> borcun mahsup edilen geçici <strong>ve</strong>rgi alacağı kadar kısmının ödenmiş sayılması<br />
gerekir. 252 sayılı <strong>Gelir</strong> <strong>Vergisi</strong> Genel Tebliğinde de mahsubun re’sen yapılacağı<br />
belirtilmiştir. Re’sen yapılan mahsupta, doğal olarak, 6183 sayılı Yasanın 47 nci<br />
maddesindeki mahsup sırası göz önünde tutulacaktır.<br />
Mahsup işlemi, herhangi bir koşula bağlı değildir. <strong>Beyanname</strong>nin <strong>ve</strong>rildiği tarihte<br />
gerçekleşmiş sayılacak , dolayısıyla bu borç için, beyannamenin <strong>ve</strong>rildiği tarihten<br />
itibaren gecikme zammı çalışmayacaktır.<br />
C. Geçici Verginin Nakden İadesi<br />
Geçici <strong>ve</strong>rginin nakden iadesi için de mükellefin dilekçe <strong>ve</strong>rmesi zorunluluğu yoktur.<br />
Mük.120 nci maddede “mahsuplara rağmen kalan geçici <strong>ve</strong>rgi tutarı, o yılın<br />
sonuna kadar yazılı olarak talep edilmesi halinde mükellefe ret <strong>ve</strong> iade olunur”<br />
hükmü varsa da, 252 sayılı <strong>Gelir</strong> <strong>Vergisi</strong> Genel Tebliğinde “Mahsup sonucu iadesi<br />
gereken miktarın bulunması <strong>ve</strong> bu tutarın beyannamenin ilgili tablosuna yazılmış<br />
olması mükellefçe yazılı olarak yapılmış iade talebi olarak kabul edilir” açıklaması<br />
yapılmıştır. Yani yıllık gelir <strong>ve</strong>rgisi beyannamesinde iade edilecek geçici <strong>ve</strong>rgi<br />
sütununa yazılı olan tutar, mükellefin yasa hükmünde belirtilen yazılı isteği olarak<br />
kabul edilmiştir.<br />
Ancak, beyannamenin ilgili tablosuna iade edilecek <strong>ve</strong>rgi yazılmamış ise, re’sen;<br />
mükellefe ne mahsuben ne de nakden iade yapılamayacaktır. Bu durumda mükellefin<br />
beyannamenin <strong>ve</strong>rildiği yılın sonuna kadar yazılı talepte bulunması gerekir.<br />
III. KESİNTİ YOLU İLE ALINAN VERGİNİN<br />
GEÇİCİ VERGİDEN MAHSUBU<br />
Kaynakta kesinti yolu ile alınan <strong>ve</strong>rgiler, üçer aylık dönemlerde <strong>ve</strong>rilen geçici <strong>ve</strong>rgi<br />
beyannamesi üzerinden hesaplanan <strong>ve</strong>rgiden mahsup edilmektedir. Bu durumda,<br />
geçici <strong>ve</strong>rgiden mahsup edilen kesinti yolu ile alınan <strong>ve</strong>rgi, bir anlamda nitelik<br />
değiştirmekte, geçici <strong>ve</strong>rgiye dönmektedir. Çünkü bu yolla geçici <strong>ve</strong>rgi ödenmiş<br />
olmaktadır. Yukarıda da açıkladığımız gibi, kesinti yolu ile ödenen <strong>ve</strong>rginin mahsuben<br />
<strong>ve</strong>ya nakden iadesinden, geçici <strong>ve</strong>rginin mahsuben <strong>ve</strong>ya nakden iadesi oldukça<br />
farklıdır.Geçici <strong>ve</strong>rginin mahsuben <strong>ve</strong>ya nakden iadesi için, yeminli mali müşavir<br />
raporu, <strong>ve</strong>rgi incelemesi <strong>ve</strong>ya teminata bağlı olmadığı, hatta <strong>ve</strong>rgi dairesince re’sen<br />
yapıldığı halde, kesinti yolu ile alınan <strong>ve</strong>rginin iadesi yukarıda açıkladığımız usul<br />
<strong>ve</strong> esaslara bağlanmıştır.<br />
Kesinti yolu ile ödenen <strong>ve</strong>rgi, geçici <strong>ve</strong>rgiden mahsup edildiğinde, geçici <strong>ve</strong>rginin<br />
ödenmiş kabul edilmesi <strong>ve</strong> yıllık beyanname üzerinden hesaplanan <strong>ve</strong>rgiden geçici<br />
<strong>ve</strong>rginin mahsup edilmesi sonucu kalan fazlalık, geçici <strong>ve</strong>rgiden alacak niteliği kazanmaktadır.<br />
Ancak Maliye Bakanlığı uygulamasında, geçici <strong>ve</strong>rginin kesinti yolu<br />
ile ödenmesi durumunda geçici <strong>ve</strong>rgi ödenmemiş varsayılmakta; yıllık beyannamenin<br />
ödenen geçici <strong>ve</strong>rgi sütunu boş bırakılarak, geçici <strong>ve</strong>rgiden mahsup edilen<br />
kesinti yolu ile ödenen <strong>ve</strong>rgi mahsup edilmemiş gibi, kesinti yolu ile ödenen <strong>ve</strong>rgilerin<br />
tamamı, beyannamede gösterilmektedir. Bu durumda geçici <strong>ve</strong>rgiden alacak<br />
çıkmamakta, alacağın tamamı kesinti yolu ile ödenen <strong>ve</strong>rgi sayılmaktadır.<br />
Ankara SMMMO<br />
2008 Y›l› <strong>Gelir</strong> <strong>Vergisi</strong> <strong>Beyanname</strong> Düzenleme <strong>Rehberi</strong><br />
217