Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
elirlenebilmesi için kazancı elde edenin yerleşik sayılacağı devlet yani mukimlik<br />
tanımlanmalıdır. OECD’nin tip <strong>ve</strong>rgi anlaşmalarının genellikle 4 üncü maddesinde<br />
mukimlik tanımlanmaktadır. KVK muzun 3 üncü maddesinde kanuni <strong>ve</strong>ya iş<br />
merkezi Türkiye’de olan kurumlar tam mükellef yani hem yurt içi, hem yurt dışı<br />
kazançları üzerinden <strong>ve</strong>rgilendirilecekler olarak belirtilmiştir. Bu bir bakıma bizim<br />
<strong>Kurumlar</strong> <strong>Vergisi</strong> Kanunumuzun mukimlik anlayışıdır. Vergi anlaşmalarında böyle<br />
bir mukimlik anlayışı çifte <strong>ve</strong>rgilemeyi önleyemez. Vergi anlaşmalarında genellikle<br />
mukimlik kurumun iş merkezinin bulunduğu yere bağlanmıştır.<br />
Vergi anlaşmalarındaki mukimlik kavramı tam mükellefiyet kavramı ile örtüşmez.<br />
Tam mükellefiyet kavramı, yurt içi <strong>ve</strong> yurt dışı gelirlerin tamamının, yerleşik olunan<br />
(mukim) ülkede <strong>ve</strong>rgilendirilmesini düzenler. Vergi anlaşmalarında tam mükellefiyet<br />
kavramına göre <strong>ve</strong>rgileme söz konusu değildir. Vergi anlaşmalarında “mukim<br />
devlet” kavramı, ister dar mükellef, ister tam mükellef olsun, <strong>ve</strong>rgileme hakkının<br />
belirlenmesinde en önemli ölçü olarak kullanılmaktadır.<br />
13.3. Vergileme Hakkının Belirlenmesi<br />
Vergi anlaşmalarında <strong>ve</strong>rgileme hakkı gelir unsurlarına göre belirlenmiştir:<br />
13.3.1. Ticari Kazançlarda Vergileme Hakkı(Md.7)<br />
İşyerine göre belirlenmektedir. İlke;ticari kazancın, iş yerinin bulunduğu ülkede<br />
<strong>ve</strong>rgilendirilmesidir. Ticari kazancın elde edildiği ülkede işyeri yoksa, kazancın<br />
elde edildiği ülkede <strong>ve</strong>rgileme yapılmayacak, işmerkezinin bulunduğu (mukim)<br />
ülkede <strong>ve</strong>rgilendirilecektir. Kurumun iş merkezinin bulunduğu ülke dışındaki diğer<br />
ülkede ayrıca işyeri varsa, ister tam mükellef olsun (bu durumda anlaşmanın<br />
tarafı diğer ülkedeki iş yeri kazancı), ister dar mükellef olsun (iş merkezi anlaşmanın<br />
tarafı diğer ülkede bulunan kurumun Türkiye’deki işyerinden kazancı) bu<br />
işyerine atfedilen kazanç, işyerinin bulunduğu ülkede <strong>ve</strong>rgilendirilecektir. Örneğin<br />
iş merkezi Almanya’da olan (Almanya teşebbüsü) Türkiye’de de iş yeri açmışsa,<br />
bu işyerinden elde ettiği kazanç Türkiye’de <strong>ve</strong>rgilendirilecektir. Türkiye teşebbüsünün<br />
Almanya’da iş yeri açarak Almanya’da elde ettiği kazanç tam mükellefiyet<br />
hükümlerine dayanılarak Türkiye’de <strong>ve</strong>rgilendirilemeyecek, Almanya’da <strong>ve</strong>rgilendirilecektir.<br />
İşyeri anlaşmaların 5 inci maddelerinde tanımlanmıştır.<br />
13.3.2.Gayrimenkul Varlıklardan Elde Edilen <strong>Gelir</strong>lerde Vergileme<br />
Hakkı (Md.6)<br />
Gayrimenkulün bulunduğu devlette <strong>ve</strong>rgilendirilecektir. Almanya teşebbüsünün<br />
Türkiye’deki gayrimenkulden elde ettiği gelir Türkiye’de <strong>ve</strong>rgilendirilecektir. Türkiye<br />
teşebbüsünün de Almanya’daki gayrimenkulünden elde ettiği gelir, Türkiye’de<br />
<strong>ve</strong>rgilendirilmeyecek, Almanya <strong>ve</strong>rgilendirecektir.<br />
13.3.3. Uluslararası Taşımacılıkta Vergileme Hakkı (Md.8)<br />
Uçak, gemi, kara nakil vasıtaları işletmeciliğinden elde edilen kazancı <strong>ve</strong>rgileme<br />
hakkı genellikle, taşımacılık işini yapan işletmenin mukim olduğu devlettir. Burada<br />
taşımacılık işini yapan aracın hangi devlette kayıtlı olduğu değil, işletmenin hangi<br />
devletin teşebbüsü olduğudur.<br />
Bu genel ilkedir. Bazı anlaşmalarda, nakliye işlerinin yapıldığı devlete (kaynak devlet)<br />
<strong>ve</strong>rgileme hakkı <strong>ve</strong>ren hükümler vardır.<br />
Ankara SMMMO<br />
2008 Y›l› <strong>Kurumlar</strong> <strong>Vergisi</strong> <strong>Beyanname</strong> Düzenleme <strong>Rehberi</strong><br />
291
Change language