Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
unsur yönünden örtülü kazanç dağıtımının kabulü gerekir. Ancak, örtülü kazanç<br />
dağıtımı konusunda kurum iradesinin de oluşması yani sübjektif unsurun gerçekleşmesi<br />
gerekir. Objektif unsurlar gerçekleşmişse, örtülü kazanç dağıtımı işleminin<br />
yapılması, sübjektif unsurun varlığı kabul edilir. Sübjektif unsurun gerçekleşmediği,<br />
örtülü kazanç dağıtımı amacının olmadığını ileri süren tarafın yani mükellefin<br />
bunu ıspatlaması yükümlülüğü vardır. Beyyine külfeti mükellefindir. İşte bu yönden<br />
mükellef kurum, örtülü kazanç dağıtımı sayılan işlemde, örtülü kazanç dağıtımından<br />
beklenen sonuçların doğmadığını ortaya koyarak, sübjektif amacı olmadığını,<br />
dolayısıyla işlemin örtülü kazanç sayılamayacağını ileri sürebilecektir. Bunun en<br />
yaygın örneği, örtülü yoldan dağıtıldığı ileri sürülen kazancın aktarıldığı kurumda<br />
aynı oran <strong>ve</strong> ağırlıkta <strong>ve</strong>rgilendirildiği gerçeğidir.<br />
Yürürlükten kalkan 5422 sayılı Yasanın örtülü kazanç dağıtımı hükmü ile ilgili Danıştay<br />
kararlarında bu yönde değerlendirmeler vardır.<br />
Danıştay 4. Daire’nin 18.10.1988 gün, E.1987/4073, K.1988/3511 sayılı kararında<br />
aşağıdaki gerekçe dayanak yapılmıştır:<br />
“Diğer taraftan kurumlar yönünden örtülü kazanç dağıtıldığının kabulü için, ilgili<br />
kurumlar arasındaki çeşitli ilişkilerin, bu kurumların ödeyecekleri <strong>ve</strong>rginin azaltılması<br />
<strong>ve</strong>ya <strong>ve</strong>rgilendirilecek kazancın döneminin kaydırılmasına dönük olması,<br />
bunun da incelemeyle ortaya konması gereklidir.”<br />
Gene Danıştay 4. Dairenin 8.11.1989 gün <strong>ve</strong> E.1988/3238, K.1989/3847 sayıl kararında<br />
aşağıdaki değerleme yapılmıştır:<br />
“Diğer taraftan yine örtülü kazançtan söz edebilmek için yapılan muameleler sonucunda<br />
bir <strong>ve</strong>rgi kaybına neden olunduğunun da somut biçimde ortaya konması<br />
gereklidir. Eğer söz konusu ilişki sonucunda <strong>ve</strong>rgi kaybına sebep olunduğu saptanamazsa,<br />
artık örtülü kazançtan da söz etmeye imkan yoktur.”<br />
Danıştay 4. Dairenin bir başka kararı da aynı yöndedir. 25.12.1989 gün, E.1987/4359,<br />
K.1989/4393 sayılı kararında;<br />
“Durum böyle olunca ayni holding bünyesinde yer alan şirketler arasında finans<br />
kaynaklarını holding amacı doğrultusunda iş birliği içinde kullanmak, finans ihtiyacı<br />
karşılanan şirketlerin de kurumlar <strong>ve</strong>rgisi mükellefi olmaları <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rgi kaybına<br />
neden olmamaları halinde, örtülü kazanç dağıtımı olarak kabul edilemez.”<br />
Bir başka karar:<br />
“Holdinge bağlı şirketlerin biri lehine hesaplanan faizin diğer şirketin giderini<br />
teşkil ettiği <strong>ve</strong> kurumlar <strong>ve</strong>rgisinin de artan oranlı bir <strong>ve</strong>rgi olmaması nedeniyle<br />
<strong>ve</strong>rgi kaybından söz edilemeyeceği <strong>ve</strong> örtülü kazanç dağıtımının kabulüne imkan<br />
bulunmadığı” için tarhiyat kaldırılmıştır. (Danıştay 4. Dairenin 23.02.1994 gün,<br />
E.1992/4441, K.1994/1057 Sayılı karar)<br />
Ancak bu kararlara tam aykırı Danıştay kararları da vardır. Örneğin Danıştay 3.<br />
Dairenin 17.06.1996 gün, E.1996/952, K.1996/2396 sayılı kararda “ örtülü kazancın<br />
mevcudiyeti için Hazine zararının bulunması aranmayacağı gibi, kendisine<br />
örtülü kazanç sağlanan diğer kurumun bu örtülü kazancı beyan etmiş olması da<br />
örtülü kazancı dağıtan kurum hakkında matrah farkı tespitiyle tarhiyat yapılmasına<br />
engel olmayacağı” ifade edilmiştir. Dolayısıyla 5422 sayılı Yasanın örtülü kazanç<br />
hükümleri ile ilgili Danıştay kararlarında, sübjektif unsur, örtülü olarak kazanç dağıtma<br />
iradesinin varlığının aranıp aranmayacağı konusunda durağanlık (istikrar)<br />
yoktur.<br />
Ankara SMMMO<br />
2008 Y›l› <strong>Kurumlar</strong> <strong>Vergisi</strong> <strong>Beyanname</strong> Düzenleme <strong>Rehberi</strong><br />
327
Change language