Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Taşınmaz <strong>ve</strong> iştirak hisselerinin devri yolu ile kısmi bölünmede ise, devredilen kıymetlere<br />
ait borçlarının devri zorunluluğunun bulunmadığı anlaşılmaktadır. Çünkü<br />
KVK nun 19/3-b maddesinde, devredilen kıymetler karşılığı alınan iştirak hisselerinin,<br />
ortaklara <strong>ve</strong>rilmesi durumunda, bu kıymetlere ait borçların devralan şirkete intikalinin<br />
zorunlu olduğu belirtilmiştir. Demekki, devreden şirket, iştirak hisselerini<br />
ortaklarına <strong>ve</strong>rmezse, borç devralma yükümlülüğü yoktur.<br />
6. Dar Mükelleflerin Kısmi Bölünmesi<br />
KVK nun 19 uncu maddesinde “ . . bir yabancı kurumun Türkiye’deki iş yeri <strong>ve</strong>ya<br />
daimi temsilcisinin bilançosunda yer alan taşınmazlar ile en az iki tam yıl süreyle<br />
elde tutulan iştirak hisseleri ya da sahip oldukları üretim <strong>ve</strong>ya hizmet işletmelerinin”<br />
de kayıtlı olarak ayni sermaye koymalarının kısmi bölünme hükmünde olacağı<br />
belirtilmiştir. Yani dar mükellef kurumların da kısmi bölünmesi mümkündür.<br />
Ancak KVK nun 22/5 maddesinde devralan kurum tarafından <strong>ve</strong>rilen hisselerin,<br />
ortaklara devir edilemeyeceği belirtilmiştir. Dolayısıyla dar mükellef kurumların<br />
kısmi bölünmesinde, tam mükelleflerden farklı olarak; devredilen iktisadi kıymetler<br />
karşılığında alınan hisselerin dar mükellef kurumun aktifin de kalması, ortaklara<br />
devredilmemesi gerekmektedir.<br />
E.) HİSSE DEĞİŞİMİ:<br />
<strong>Kurumlar</strong> <strong>Vergisi</strong> Kanununun 19/3-c maddesinde,hisse senedi değişimi ile ilgili<br />
düzenleme yapılmıştır. “Tam mükellefiyete tabi bir sermaye şirketinin, diğer bir sermaye<br />
şirketinin hisselerini bu şirketin yönetimini <strong>ve</strong> hisse senedi çoğunluğunu elde<br />
edecek şekilde devralması <strong>ve</strong> karşılığında bu şirketin ortaklarına kendi şirketinin<br />
sermayesini temsil eden iştirak hisselerini <strong>ve</strong>rmesi” hisse değişimi olarak tanımlanmış,<br />
hisseleri devralınan şirketin ortaklarına <strong>ve</strong>rilecek iştirak hisselerinin itibari<br />
değerinin %10’una kadarlık kısmının nakit olarak ödenmesi işlemin hisse değişimi<br />
sayılmasına engel olmadığı belirtilmiştir.<br />
Kullanılan deyimler açısından belli belirsizlikler bulunmaktadır. Bir yerde işlem,<br />
hisse değişimi olarak isimlendirilmektedir. Ancak, toplanacak sermaye payları için<br />
hisse senedi deyimi kullanılmakla beraber, karşılığı için “iştirak hissesi” deyimine<br />
yer <strong>ve</strong>rilmektedir. Buna göre, hissesi devralınacak sermaye şirketinin anonim şirket<br />
olması gerekmektedir. Hisseyi devralacak sermaye şirketinin ise anonim şirket<br />
dışında sermaye şirketi de olabileceği sonucu çıkmaktadır. Bununla beraber, hisse<br />
değişiminin esas itibariyle anonim şirket statüsündeki sermaye şirketleri arasında<br />
gerçekleşecek işlem olarak düzenlendiği, izlenimi edinilmekte, bu sonuca varılmaktadır.<br />
Öte yandan, hisseleri devralacak şirketin tam mükellefiyete tabi olması gerekmektedir.<br />
Hisseleri devralınacak şirket bakımından ise mükellefiyet şekli itibariyle belirleme<br />
yoktur. Buna göre, dar mükellefiyete tabi bir sermaye şirketi hisselerinin<br />
devralınması da mümkün hale gelmektedir.<br />
Hükmün esası bakımından ise hisse değişiminin gene kurumlar arası birleşme <strong>ve</strong>ya<br />
bölünme işlemi çerçe<strong>ve</strong>sindeki devirle gerçekleşeceği anlaşılmaktadır. (A) Anonim<br />
Şirketinin, (B) Anonim Şirketi bilançosunda yer alan %60 oranındaki sermaye payının<br />
(C) Anonim Şirketine devredildiği durumda hisse senedi çoğunluğu <strong>ve</strong> yönetim<br />
(C) Anonim Şirketine geçmiş olacaktır. (C) anonim Şirketi devraldığı hisse senedi<br />
karşılığında sermaye artırımı yapacak (B) Anonim Şirketine bu hisse senetlerini<br />
<strong>ve</strong>recektir. Hisse senetleri devrinin (B) Anonim Şirketinde kayıtlı olan değer üze-<br />
368<br />
2008 Y›l› <strong>Kurumlar</strong> <strong>Vergisi</strong> <strong>Beyanname</strong> Düzenleme <strong>Rehberi</strong><br />
Ankara SMMMO
Change language