Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Yeni yürürlüğe giren 5520 sayılı KVK nun transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü<br />
kazanç dağıtılması hükümlerinde ise, “transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak<br />
dağıtılan kazanç, <strong>Gelir</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kurumlar</strong> <strong>Vergisi</strong> kanunlarının uygulanmasında, bu<br />
maddedeki şartların gerçekleştiği hesap döneminin son günü itibariyle dağıtılmış<br />
kar pay <strong>ve</strong>ya dar mükellefler için ana merkeze aktarılan tutar sayılır” dendikten<br />
sonra “Daha önce yapılan <strong>ve</strong>rgilendirme işlemleri, taraf olan mükellefler nezdinde<br />
buna göre düzeltilir. Şu kadar ki, bu düzeltmenin yapılması için örtülü kazanç<br />
dağıtan kurum adına tarh edilen <strong>ve</strong>rgilerin kesinleşmiş <strong>ve</strong> ödenmiş olması şarttır”<br />
hükmüne yer <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />
Bu hüküm sübjektif unsurun, yani örtülü olarak kazanç dağıtma iradesinin olup olmadığını<br />
yeniden gündeme taşımıştır. (A) kurumu ile (B) kurumu arasında transfer<br />
fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı söz konusu ise, tek kurumdaki <strong>ve</strong>rgi<br />
ziyaı değil, diğer kurumdaki <strong>ve</strong>rgi ziyaı da göz önünde tutulacaktır. Maddeden çıkardığımız<br />
anlam budur. (A) kurumu, ilişkili olduğu (B) kurumundan emsaline uygun<br />
fiyattan daha yüksek fiyatla mal <strong>ve</strong>ya hizmet almışsa, matrahı aradaki fark kadar<br />
artırmak gerekecektir. Ancak, bu hüküm gereği, (B) kurumu matrahının da aradaki<br />
fark kadar azaltılması gerekecektir. Bu düzeltme yapıldığında, toplam olarak bir<br />
<strong>ve</strong>rgi ziyaı oluşmayacağından örtülü kazanç dağıtımı nedeniyle <strong>ve</strong>rgi tarhiyatı yapılmayacaktır.<br />
Aynı şekilde (A) kurumu (B) kurumuna faizsiz borç <strong>ve</strong>rdiğinde (A)<br />
kurumunun matrahı emsaline uygun faiz kadar artırılacaktır. Fakat aynı zamanda<br />
(B) kurumunun matrahı da emsali faiz tutarı kadar azaltılacağından toplam olarak<br />
<strong>ve</strong>rgi ziyaı oluşmayacak, dolayısıyla, örtülü kazanç yönünden tarhiyat yapılmayacaktır.<br />
Ancak (B) kurumu faaliyet sonucu zarar ise <strong>ve</strong> bu nedenle matrah beyan edilmemişse,<br />
iki kurum birden göz önünde tutulduğunda da <strong>ve</strong>rgi ziyaı oluşmaktadır.<br />
Bu durumda bile (B) kurumunun zararı artırılarak ertesi yıla devredilecek <strong>ve</strong> örtülü<br />
kazanç dağıtımı nedeniyle ertesi yıllar matrahlarının düzeltilmesi gerekecektir. İşte<br />
bu düzeltmeyi yapabilmek için, örtülü kazanç nedeniyle (A) kurumundaki ek tarhiyatın<br />
kesinleşmiş olması gerekmektedir.<br />
Transfer fiyatlandırması yolu ile örtülü kazanç dağıtılması konusunda daha ayrıntılı<br />
bilgi <strong>ve</strong> değerlendirme, Yılmaz Özbalcı’nın 5520 sayılı Yasa ile ilgili <strong>Kurumlar</strong><br />
<strong>Vergisi</strong> Kanunu Yorum <strong>ve</strong> Açıklamaları Kitabına bakılması, ayrıca Maliye<br />
Bakanlığı’nca transfer fiyatlandırmasına özgü Tebliğdeki açıklamaların göz önünde<br />
tutulması gerekir.<br />
5.3.5.8.Örtülü Kazanç Dağıtımı, Vergilendirme Dönemi <strong>ve</strong><br />
Muhasebeleştirilmesi<br />
Yukarıda da belirttiğimiz gibi, örtülü kazanç dağıtım yöntemleri;<br />
— Bazı mal <strong>ve</strong> hizmetler, ilişkili kişilerden yüksek bedelle satın alınmış olabilir.<br />
— Bazı mal <strong>ve</strong> hizmetler, ilişkili kişilere düşük bedelle satılmış olabilir.<br />
Bazı mal <strong>ve</strong> hizmetlerin ilişkili kişilerden yüksek bedelle satın alınması durumunda,<br />
aradaki fark işlem tarihini içeren dönemin matrahına eklenecektir. Bu ekleme<br />
aradaki farkın kanunen kabul edilmeyen gider olarak muhasebeleştirilmesini gerektirir.<br />
Görüşümüz, işlemin yok sayılmayacağı, daha doğru bir ifade ile aradaki fark<br />
kadar tutarın muhasebeleştirilmeyeceği biçimindedir. Çünkü işlem yapılmıştır.<br />
Muvazaa konu dışıdır. Muvazaa olsun olmasın, aradaki fark kurum kazancından<br />
indirilmeyecektir. Yani muhasebe ile değil, <strong>ve</strong>rgi matrahı ile ilgili bir işlemdir.<br />
328<br />
2008 Y›l› <strong>Kurumlar</strong> <strong>Vergisi</strong> <strong>Beyanname</strong> Düzenleme <strong>Rehberi</strong><br />
Ankara SMMMO
Change language