Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi - asmmmo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
4.1.2.2. Fon Hesabının İşletmeden Çekilmemesi<br />
a). Zaman Aşımı<br />
Madde metninde fon hesabına alınan satış kazancının sermayeye ekleme dışında<br />
işletmeden çekilmesi <strong>ve</strong>ya başka hesaba alınması durumunda zamanında tahakkuk<br />
etmeyen <strong>ve</strong>rgilerin ziyaa uğramış sayılacağı belirtilmiştir. Ancak zaman aşımı ile<br />
ilgili belirleme yoktur. Dört yıl süreyle işletmeden çekilmemiş fon işletmeden çekilirse<br />
<strong>ve</strong> bu durum iki yıl sonra saptanırsa, ziyaa uğratıldığı varsayılan <strong>ve</strong>rgi zaman<br />
aşımına uğramış olacak <strong>ve</strong> ne <strong>ve</strong>rgi ne ceza ne gecikme faizi yönünden işlem yapılamayacaktır.<br />
b). Tasfiye <strong>ve</strong> İşletmeden Çekme<br />
Kazanç fon hesabına alındıktan sonra, kurum tasfiyeye girerse, tasfiye sonucunda<br />
fon işletmeden çekilmiş sayılacak mıdır? Bizim görüşümüz bunun işletmeden<br />
çekme sayılmaması gerektiği biçimindedir. Çünkü, amaç fonu işletmeden çekmek<br />
değil, hatta ek bir gelir elde etmek değil, işletmenin faaliyetine son <strong>ve</strong>rmektir. İşletmenin<br />
faaliyetine son <strong>ve</strong>rilmesi nedeniyle zorunlu olarak fon ortadan kalkmaktadır.<br />
Fon işletmeden çekilmemekte, işletmenin yaşamı sona ermektedir. Dolayısıyla beş<br />
yıldan önce tasfiyenin tamamlanması, fonun işletmeden çekilmesi biçiminde değerlendirilemez.<br />
Ancak 1 Seri No.lu KVK GT. nde aksi görüş belirtilmiştir. İşletmenin<br />
tasfiye sonucu ticaret sicilinden silinmesi durumunda da, işletmeden çekilme sayılarak<br />
<strong>ve</strong>rgi, ceza <strong>ve</strong> gecikme faizi alınacağı belirtilmiştir. Hatta 1 Seri No.lu KVK<br />
GT. nde <strong>ve</strong>rilen örnekte dördüncü yılın bitiminden iki gün önce tasfiyeye girilmesi<br />
<strong>ve</strong> tasfiyenin üç yıl sürmesi durumunda bile, tasfiye dönemi bir yıl sayıldığı için beş<br />
yıl dolmadan fonun işletmeden çekilmiş sayılacağı belirtilmiştir.<br />
c). Devir <strong>ve</strong> Tam Bölünme Hallerinde İşletmeden Çekme<br />
1 Seri No.lu <strong>Kurumlar</strong> <strong>Vergisi</strong> Genel Tebliğinde “<strong>Kurumlar</strong> <strong>Vergisi</strong> Kanunu uyarınca<br />
gerçekleşecek devir <strong>ve</strong> tam bölünme hallerinde söz konusu fon hesabının devralınan<br />
kurumların bilançolarına aynen aktarılması gerekeceğinden, bu işlem işletmeden<br />
çekiş olarak değerlendirilmeyecektir” açıklaması yapılmıştır. Bu açıklamadan<br />
kısmi bölünmede işletmeden çekiş sayılma olasılığının bulunduğu anlaşılmaktadır.<br />
4.1.2.3. Kooperatiflerde İstisna Uygulaması<br />
Kooperatifler de istisnadan yararlanacaktır. Yapı kooperatiflerinde amaçlarını gerçekleştirdikten<br />
sonra fazla arsa <strong>ve</strong>ya yapı kalması durumu ile sıkça karşılaşılmaktadır.<br />
Bu fazla arsa <strong>ve</strong> yapının elden çıkarılmasından doğan kazanç istisna kapsamındadır.<br />
4.1.2.3. Taşınmazlar ile İştirak Hisselerinin Para Karşılığı<br />
Olmaksızın Elden Çıkarılması<br />
4.1.2.3.1. Para Karşılığı Olmaksızın Devir <strong>ve</strong> Temliki, Trampası<br />
Taşınmazların <strong>ve</strong> iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazancın kurumlar<br />
<strong>ve</strong>rgisinden istisna edilmesi uygulaması 1984 yılından beri sürdürülmektedir.<br />
Bu iktisadi kıymetlerin para karşılığı olmaksızın elden çıkarılmasından doğan<br />
kazancın istisna kapsamında olup olmadığı o zamandan beri tartışma konusudur.<br />
Taşınmaz <strong>ve</strong> iştirak hisselerinin para karşılığı olmaksızın devir <strong>ve</strong> temliki, trampası,<br />
amaç yönünden yorum yapılarak <strong>ve</strong>rgi idaresince istisna kapsamında sayılmamış,<br />
bu işlemlerin kurumun mali yapısında bir iyileşme sağlaması gerektiği ileri sürül-<br />
Ankara SMMMO<br />
2008 Y›l› <strong>Kurumlar</strong> <strong>Vergisi</strong> <strong>Beyanname</strong> Düzenleme <strong>Rehberi</strong><br />
271
Change language