Untitled - CEEMaR

16 Lata 1925-1928
Ponieważ stale przebywał w Krakowie, nie był w stanie śledzić na bieżąco działalności Laboratorium.
Zmiany organizacyjne, o których wspomniano, nie wpłynęły istotnie na działalność MLR
i pracę K. Demela. Zajmował się on nadal badaniami hydrologicznymi i ichtiologicznymi oraz
morską fauną denną.
W marcu 1925 roku MRL gościło Ernesta Webermanna z Tallina, estońskiego parlamentarzystę
i znawcę zagadnień rybołówstwa morskiego. Przyjechał do Polski na zaproszenie
Ministerstwa Rolnictwa, aby zapoznać się ze stanem naszego rybołówstwa morskiego i na tej
podstawie określić przedsięwzięcia niezbędne dla jego rozwoju, zwłaszcza zaś połowów dalekomorskich.
K. Demel udzielał mu informacji na ten temat.
Latem 1926 roku K. Demel uczestniczył w kilkutygodniowym rejsie statku Państwowej
Szkoły Morskiej „Lwów" do Sztokholmu, Tallina, Helsinek i Rygi. W portach tych odwiedzał
instytucje zajmujące się badaniami morza i rybołówstwem morskim, nawiązał z nimi bezpośrednie
kontakty, które podtrzymywano przez wiele lat.
Od końca 1926 roku MLR mogło czasem korzystać z nowego statku dozorczego MUR
o nazwie „Gazda" (długość 14,1 m, silnik o mocy 40 KM), a w czerwcu 1927 roku otrzymało
wyremontowany, stary poniemiecki żaglowo-motorowy statek „Zorza", eksploatowany dotychczas
przez dozorcę rybołówstwa w Helu. Była to jednostka o budowie i wyglądzie jachtu,
mająca zaledwie 9,2 m długości i silnik o mocy 6 KM. Wprawdzie „Zorza" nie bardzo nadawała
się do prac prowadzonych przez MRL, uznać ją trzeba za pierwszy polski statek badawczy
w służbie rybołówstwa morskiego.
Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 21 grudnia 1927 roku oraz rozporządzenia
prezydenta Rzeczypospolitej z 24 lutego 1928 roku sprawy rybołówstwa morskiego
przejęło Ministerstwo Przemysłu i Handlu (MPiH). W związku z tym MLR znalazło się w
niezbyt sprzyjającej mu sytuacji, ponieważ nadal podlegało PINGW, a pośrednio Ministerstwu
Rolnictwa, nie zainteresowanemu już zagadnieniami rybołówstwa morskiego.
W lutym 1928 roku odszedł z MLR rybak A. Kohnke. Na jego miejsce zatrudniono od
dnia 26 tegoż miesiąca rybaka Augustyna Netzla, który po drugiej wojnie światowej dał się
poznać jako pisarz opiewający życie i pracę kaszubskich rybaków morskich.*
W czasie, o którym tu mowa, MLR rozpoczęło pierwsze w Polsce badania nad rasami
śledzi poławianych u polskich brzegów i kontynuowało obserwacje hydrologiczne.
W lipcu 1928 roku odwiedzili MLR trzej Szwedzi - szef administracji rybołówstwa
morskiego, dr K. Andersson i dwaj biolodzy - dr A. Molander i dr O. Nybelin. Przybyli do
Helu na pokładzie szwedzkiego statku badawczego „Skagerrak" Była to pierwsza wizyta tego
rodzaju statku obcej bandery w porcie polskim i pierwsza wizyta w MLR zagranicznych naukowców
pracujących dla potrzeb rybołówstwa.
STOWARZYSZENIE MORSKI INSTYTUT RYBACKI
Jednym z najdonioślejszych wydarzeń w międzywojennej historii naszego rybołówstwa morskiego
było powołanie do życia w dniu 3 grudnia 1928 roku w Warszawie stowarzyszenia pod
nazwą Morski Instytut Rybacki (MIR). Działalność stowarzyszenia miała się przyczyniać do
*Po drugiej wojnie światowej zmienił pisownię nazwiska na Ncccl.