Untitled - CEEMaR

30 Lala 1945-1948
W lecie 1945 roku, nie później jak 1 sierpnia, przyjęto do pracy jako woźnego Andrzeja
Stanka, który przed 1939 rokiem był zatrudniony na takim samym stanowisku w Morskim
Urzędzie Rybackim w Gdyni. Najprawdopodobniej był pierwszym pracownikiem MLR, który
zamieszkał po wojnie w budynku tej placówki. Z czasem został laborantem i przez kilkadziesiąt
lat bardzo wydajnie pracował w Zakładzie Ichtiologii MIR.
Od 1 sierpnia 1945 roku MLR znalazło się w sferze działalności Ministerstwa Żeglugi
i Handlu Zagranicznego, które przejęło Departament Morski od Ministerstwa Przemysłu.
Oficjalne wznowienie działalności MLR odbyło się w godzinach popołudniowych
30 września 1945 roku. Z tej okazji zorganizowano skromną uroczystość z udziałem zaproszonych
gości z instytucji rybołówstwa morskiego.
Do końca 1945 roku personel naukowy MLR powiększył się o trzy osoby. Od 1 października
podjął tam pracę ichtiolog Feliks Chrzan, który już przed wojną odbył w 1937 roku trzymiesięczną
praktykę w Stacji Morskiej. W tym samym czasie powrócił do Laboratorium
W. Mańkowski. W dniu 1 listopada zaangażowano botaniczkę Annę Rumkównę. Również
w listopadzie zgłosił się do pracy przedwojenny laborant i stolarz Szczepan Szczęsny. To on
właśnie naprawiał i robił laboratoryjne meble, o czym wspominał prof. Bogucki. Od grudnia
1945 roku zaangażowano jeszcze jednego laboranta Zygmunta Nowackiego.
Wszystkie osoby stanowiące personel badawczy MLR zostały oficjalnie uznane za pracowników
naukowych pismem Ministerstwa Oświaty do Ministerstwa Żeglugi i Handlu Zagranicznego
z 8 stycznia 1946 roku. Tak się złożyło, że tego samego dnia odbyło się w MLR
pierwsze po wojnie tak zwane wówczas naukowe posiedzenie z udziałem zaproszonych gości.
W. Mańkowski wygłosił na nim referat poświęcony gwałtownemu załamaniu się polskich połowów
szprotów na Bałtyku w 1937 roku. Jeszcze przez parę powojennych lat zajmowano się
w MLR wyjaśnianiem tego zjawiska. Jedni wyrażali pogląd, że zostało to spowodowane nadmiernymi
połowami szprotów, inni podzielali opinię o wpływie naturalnych czynników środowiska
morskiego na zmniejszenie się zasobów tych ryb.
Na przełomie lat 1945-1946 pracownicy MLR poświęcali sporo czasu na porządkowanie,
selekcjonowanie oraz inwentaryzowanie różnych publikacji z dziedziny hydrobiologii
i rybołówstwa morskiego, głównie niemieckich, które znaleziono w jednym z domów w Chałupach
na Półwyspie Helskim. Trafiły tam prawdopodobnie podczas ewakuowania przez Niemców
Prus Wschodnich i Gdańska w ostatnich miesiącach wojny. Pochodziły przeważnie z Zachodniopruskiego
Muzeum Prownincjonalnego w Gdańsku (Westpreussisches Provinzialmuseum).
Wzbogaciły one niewielką wówczas bibliotekę naukową MLR. Przy konserwacji i przywracaniu
wielu z tych publikacji do należytego stanu wiele pracy miał zdolny introligator Szczepan
Mularczyk, przyjęty do MLR w końcu stycznia 1946 roku. Przez długie lata wykonywał
w Laboratorium swój zawód, z czasem został laborantem Zakładu Oceanografii i wyspecjalizował
się w preparowaniu okazów fauny morskiej, przeznaczonych do muzealnych zbiorów.
W lutym 1946 roku uległ likwidacji Główny Morski Urząd Rybacki i sprawy rybołówstwa
morskiego przejął utworzony w tym czasie przez ministra żeglugi i handlu zagranicznego
Generalny Inspektorat Rybołówstwa Morskiego (G1RM) z siedzibą w Sopocie. Był to w zasadzie
departament wspomnianego ministerstwa. Morskie Laboratorium Rybackie włączono do
GIRM jako jego wydział naukowy. Nie udało się ustalić, czy w tym właśnie czasie nastąpiło
formalne upaństwowienie MLR, czy też stało się to wcześniej. Przypomnijmy, że przedwojenna
Stacja Morska była instytucją o charakterze prywatnym.
Z wiosną 1946 roku nastąpiło znaczne ożywienie działalności MIR. W kwietniu powrócił
do pracy W. Cięglewicz. Przystąpił do organizowania Działu Technologicznego, trzeciego