Untitled - CEEMaR

Lala 1945-1948 35
Pod koniec 1946 roku, zamykającego pierwszy etap odbudowy naszego morskiego przemysłu
rybnego ze zniszczeń wojennych, MIR zarządzał około 80 różnymi przedsiębiorstwami
i obiektami, zatrudniając łącznie około 1330 osób, co uznawano za przerost administracyjny.
Gospodarka finansowa Instytutu opierała się od 1945 roku na subwencjach rządowych i wpływach
z działalności gospodarczej. Był też Instytut z ramienia państwa administratorem kredytów
inwestycyjnych dla wszystkich przedsiębiorstw branży.
Oprócz wymienionych zadań, które realizował MIR w nowych warunkach, Instytut zajmował
się także organizowaniem kursów zawodowych dla pracowników morskich i lądowych
morskiego przemysłu rybnego, uczestniczył w osadnictwie rybaków, zwłaszcza na tak zwanych
Ziemiach Odzyskanych, podejmował pewne prace studialne dotyczące statków rybackich
i narzędzi połowu, organizował połowy próbne i poszukiwanie nowych łowisk na Bałtyku,
wydawał różnego rodzaju publikacje na temat morskiego przemysłu rybnego, wykonywał
także prace zlecane doraźnie przez władze centralne.
Stan prawny MIR jako instytucji państwowej został określony dopiero po przeszło dwóch
latach dekretem Rady Ministrów z 28 października 1947 roku o utworzeniu Morskiego Instytutu
Rybackiego, zatwierdzonym przez Radę Państwa. Przytaczam w całości pierwszy artykuł
tego dekretu (Dziennik Ustaw RP nr 66, 1947, pozycja 406).
„Art. I.1. Tworzy się Morski Instytut Rybacki, zwany w dalszym ciągu Instytutem.
2. Zadaniem Instytutu jest popieranie rozwoju rybołówstwa morskiego, a w szczególności:
a) prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie rybołówstwa morskiego,
b) prowadzenie badań i współdziałanie w akcji osiedleńczej rybaków morskich, w rozwoju
rybołówstwa oraz przedsiębiorstw usługowych, związanych bezpośrednio z rybołówstwem
morskim,
c) wykonywanie zadań zleconych przez Ministra Żeglugi w zakresie działania Instytutu.
3. Siedzibą Instytutu jest Kołobrzeg.
4. Instytut podlega bezpośrednio Ministrowi Żeglugi. "
Drugi punkt drugiego artykułu dekretu miał następujące brzmienie:
„Instytut przejmuje wszelki majątek stowarzyszenia „Morski Instytut Rybacki. "
Artykuł czwarty tego aktu stwierdzał, że Gdynia jest tymczasową siedzibą MIR, a minister
żeglugi w odpowiednim czasie zarządzi przeniesienie Instytutu do Kołobrzegu.
Wynika z tego jednoznacznie, że za najważniejsze zadanie MIR uznano prowadzenie
działalności naukowo-badawczej. Znalazło to potwierdzenie w uchwale Rady Ministrów
z 27 lipca 1948 roku w sprawie wykazu samodzielnych placówek naukowo-badawczych, gdzie
MIR znalazł się na 7 pozycji (Dziennik Ustaw RP nr 37, 1948).
Około połowy 1948 roku Morski Instytut Rybacki miał następujące komórki organizacyjne
(w nawiasach nazwiska kierowników): Dział Pomocy Dla Rybaków z oddziałami: Osadnictwa
(Władysław Gnoiński), Połowów Próbnych, Racjonalizacji Taboru i Sprzętu Rybackiego
oraz Pomocy Technicznej Dla Rybaków (Stefan Wojan), Wydawniczo-Propagandowy
(Jerzy Grajter) i Społecznym (Maria Sonczykowska); Dział Administracyjno-Finansowy z oddziałami:
Administracji Majątku (Stanisław Kukiełka), Gospodarczym (Kazimierz Sypniewski)
i Finansowym (Czesław Jezierski) oraz tak zwane oddziały wydzielone: Inspekcji (Włady-