Untitled - CEEMaR

Lata 1950-1952 49
skiego z Laboratorium Ichtiologicznego w Trzebieży skierowano do Świnoujścia, powołując
go od 1 maja na stanowisko pełniącego obowiązki kierownika tamtejszego Oddziału Instytutu.
Jego zadaniem było głównie organizowanie i nadzorowanie robót remontowych. W liście do
mnie z 4 sierpnia 1999 roku profesor Chełkowski pisał:
„Budynek w Świnoujściu przeznaczony dla MIR przejąłem zniszczony w dużym stopniu.
Brakowało dachu, okien, trochę schodów, zniszczony był strych, brak instalacji.
Udało mi się całość remontu i adaptacji ukończyć jesienią 1952 roku. "
Na początku października 1952 roku Laboratorium Ichtiologiczne w Trzebieży przeniesiono
do Świnoujścia i tym samym rozpoczął tam działalność Oddział MIR z J. Wiktorem jako
jego kierownikiem. W tym też czasie uległa likwidacji Ekspozytura MIR w Szczecinie.
Z. Chełkowskiego przeniesiono do Kołobrzegu, formalnie od 1 listopada 1952 roku, powierzając
mu kierowanie tamtejszym Oddziałem MIR. Funkcję tę obejmował po
J. Elwertowskim, skierowanym przez dyrekcję Instytutu do Gdyni, do Działu Ichtiologicznego.
Jeszcze przed upływem końca 1952 roku Oddział MIR w Świnoujściu otrzymał drugąoprócz
„Stynki" - jednostkę pływającą. Był to niewielki kuter „Sieja" (długość 9,40 m, silnik
o mocy 30 KM).
Warto jeszcze odnotować, że w połowie lipca 1952 roku dyrektor Instytutu powołał
Komitet Redakcyjnego wydawnictw MIR. W jego skład weszli doktorzy: W. Cięglewicz,
K. Demel i W. Mańkowski. Nieformalnie już wcześniej stanowili wspomniany komitet.
W pierwszych dniach sierpnia trzej pracownicy naukowi Instytutu: S. Łaszczyński.
A. Ropelewski i Z. Żebrowski uczestniczyli w pracach branżowego zespołu, który przygotowywał
w Gdyni wytyczne do pierwszego po drugiej wojnie światowej perspektywicznego planu
rozwoju polskiego rybołówstwa morskiego do 1965 roku.
Pozostają do omówienia niektóre sprawy kadrowe z 1952 roku. I tak w styczniu przyjęto
do Pracowni Bakteriologicznej Działu Technologicznego Modestę Tarlach (obecnie Maciejowska)
po studiach biologicznych w Warszawie i Wrocławiu*. W tym samym miesiącu w
Dziale Oceanograficznym rozpoczęła pracę botaniczka Danuta Szarejko, która z czasem zastąpiła
dr Rumkównę po jej odejściu z MIR. Również w Dziale Oceanograficznym zatrudniono
od 1 marca Jerzego Filarskiego, przeniesionego do MIR ze stanowiska naczelnego dyrektora
przedsiębiorstwa „Dalmor"**. W tym czasie zaangażowano też w MIR dr. Czesława Pilichowskiego,
ciekawą postać. Brak odpowiednich źródeł nie pozwolił ustalić, jakie stanowisko
zajmował formalnie w Instytucie, wiadomo jedynie że był związany z Działem Ekonomicznym.
Z wykształcenia socjolog i historyk. Jak wynika ze szczątkowych akt dr. Pilichowskiego,
znajdujących się w archiwum MIR, zwrócił na niego jako człowieka usuniętego z partii baczną
uwagę kadrowiec Kucharczyk, który po pewnym czasie wyśledził, że dr Pilichowski podczas
drugiej wojny światowej kierował podziemną organizacją „Ojczyzna" na terenie Piotrkowa
Kujawskiego. Faktu tego nie ujawnił w swoim życiorysie złożonym w MIR. Jak powszechnie
wiadomo organizacja „Ojczyzna" była powiązana ze Stronnictwem Narodowym. Te okoliczności
spowodowały, że dr Pilichowski musiał odejść z Instytutu w końcu sierpnia następnego
roku. W późniejszych latach był generalnym sekretarzem Towarzystwa Rozwoju Ziem
*Doc. Maciejowska twierdzi, że przyszła do MIR we wrześniu 1951 roku, czego nic potwierdzają dokumenty
z archiwum Instytutu.
**Nic był to odosobniony przypadek kierowania do MIR ludzi zwalnianych z kierowniczych stanowisk
w różnych przedsiębiorstwach gospodarki morskiej.