You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Rok 1931 19<br />
„ Wobec zamierzonej przez Ministerstwo Rolnictwa likwidacji dwóch placówek naukowych<br />
do badań morza w Helu i Bydgoszczy, Drugi Naukowy Zjazd Pomorzoznawczy<br />
wyraża przekonanie, iż prawa do morza zdobywa się także przez badania naukowe, obowiązek<br />
zaś prowadzenia tych badań spoczywa na każdym społeczeństwie kulturalnym,<br />
posiadającym dostęp do morza. (...) Przeto zjazd zwraca się do pana Ministra Oświecenia<br />
Publicznego oraz pana Ministra Przemyślu i Handlu z prośbą, ażeby do zniszczenia<br />
placówek morzoznawczych nie dopuścili. "<br />
Podobnie wypowiadały się publicznie różne instytucje i uczelnie, a prof. Siedlecki interweniował<br />
w tej sprawie u ówczesnego premiera, pułkownika Walerego Sławka.<br />
MLR, mimo zagrażającej likwidacji, uczestniczyło w drugim już kursie biologii morza,<br />
zorganizowanym w lipcu 1931 r. dla członków studenckiego Koła Przyrodników Uniwersytetu<br />
Jana Kazimierza we Lwowie. Dojeżdżali oni codziennie pociągiem do Helu z Wielkiej Wsi,<br />
gdzie byli zakwaterowani. W ich gronie znaleźli się między innymi Walerian Cięglewicz<br />
i Zygmunt Mulicki, którzy już w niedalekiej przyszłości mieli znaleźć pracę w Helu.<br />
Zamierzenia Ministerstwa Rolnictwa w stosunku do MLR i DEOR stały się faktem dokonanym<br />
jesienią 1931 roku. Otóż z dniem 1 października<br />
przestały istnieć dwa zakłady naukowe, poświęcone zagadnieniom rybołówstwa<br />
morskiego. Cały personel został zwolniony, kierownicy postawieni w stan nieczynny,<br />
całość zadań badawczych wraz z inwentarzem została przekazana Ministerstwu Oświecenia,<br />
które na ten cel nie posiada w swoim budżecie ani etatów, ani środków. " 9 1<br />
Zabiegi różnych instytucji, organizacji i poszczególnych osób, w tym zwłaszcza prof.<br />
Siedleckiego, doprowadziły jednak do tego, że nie doszło ostatecznie do materialnego zlikwidowania<br />
obu „morzoznawczych" placówek. Można było mówić jedynie o formalnej niejako<br />
ich likwidacji. Otóż około 10 listopada 1931 roku odbyła się w Warszawie narada, na której<br />
zdecydowano o likwidacji MLR i DEOR jako oddziałów organizacyjnych PINGW w Puławach.<br />
Ich inwentarz, przejęty przez MWROP oraz MPiH, oddano do użytku powołanej przez<br />
oba ministerstwa Stacji Morskiej w Helu, która podlegała organizacyjnie Instytutowi Biologii<br />
Doświadczalnej imienia Nenckiego w Warszawie, a ten był placówką Towarzystwa Naukowego<br />
Warszawskiego. Instytut był formalnie instytucją prywatną i taki też charakter miała mieć<br />
Stacja Morska.<br />
Kończąc ten rozdział, przytoczę ocenę osiągnięć i dorobku MLR, jaką w połowie 1931<br />
roku opublikował Instytut Bałtycki w Toruniu. 10 '<br />
„ W okresie ośmiu lat istnienia wyszły z tego zakładu 44 prace dotyczące nie tylko<br />
zagadnień związanych ze sprawami tybactwa morskiego, lecz dotyczące też szeregu zasadniczych<br />
kwestii z dziedziny biologii morza, w szczególności stosunków przyrodniczych<br />
na polskim Bałtyku. Ustaliły one skład gatunkowy naszej ichtiofauny morskiej,<br />
szacując go na 51 gatunków, przeprowadziły analizę zoogeograficzną i biologiczną tej<br />
ichtiofauny, opisały niektóre metody połowu stosowane przez naszych rybaków morskich,<br />
wreszcie dały dokładny zarys terenów połowu w naszych wodach terytorialnych,<br />
zilustrowany na mapkach, opartych na dokładnych obserwacjach dokonanych na podstawie<br />
objazdów po morzu i wywiadu z rybkami. Zwrócono się potem do badania zespołów<br />
dennych, wyróżnienia ich składu, ilościowego występowania, w uzależnieniu<br />
od naturalnych warunków i charakteru podłoża, który taki decydujący wpływ wywiera<br />
na ugrupowanie zespołów dennych.
Change language