You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
WPROWADZENIE<br />
W czerwcu 2001 roku mija osiemdziesiąt lat od powołania pierwszej polskiej placówki<br />
badań morza - Morskiego Laboratorium Rybackiego w Helu. Naukową opiekę nad<br />
Morskim Laboratorium Rybackim, początkowo podległym Morskiemu Urzędowi Rybackiemu<br />
w Wejherowie, sprawował Uniwersytet Poznański. Od 1925 roku Morskie<br />
Laboratorium Rybackie zostało podporządkowane Państwowemu Instytutowi Naukowemu<br />
Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach, który podlegał z kolei Ministerstwu Rolnictwa.<br />
Sprawy przyszłości Laboratorium zaczęły się komplikować, kiedy w 1927 roku<br />
zagadnienia rybołówstwa morskiego przejęło Ministerstwo Przemysłu i Handlu, a w<br />
Warszawie w 1928 roku powołano stowarzyszenie Morski Instytut Rybacki subwencjonowane<br />
częściowo przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu. W konsekwencji Morskie<br />
Laboratorium Rybackie znalazło się poza obszarem kompetencji zarówno Ministerstwa<br />
Przemysłu i Handlu, jak i Ministerstwa Rolnictwa, które redukując wydatki na<br />
badania naukowe w podległym mu Państwowym Instytucie Naukowym Gospodarstwa<br />
Wiejskiego, doprowadziło w 1931 roku do likwidacji Morskiego Laboratorium Rybackiego.<br />
Dobra materialne i intelektualne zlikwidowanego laboratorium przejęła Stacja<br />
Morska w Helu, powołana w 1932 roku w wyniku działań podjętych przez Ministerstwo<br />
Przemysłu i Handlu oraz Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.<br />
W końcu 1938 roku Stacja Morska została przeniesiona do Gdyni. Po wojnie placówkę<br />
tę reaktywowano pod pierwotną nazwą Morskiego Laboratorium Rybackiego.<br />
W 1945 roku wznowiło również działalność stowarzyszenie Morski Instytut Rybacki<br />
pod komisarycznym zarządem państwowym, podporządkowe Ministerstwu Żeglugi.<br />
W 1949 roku nastąpiło włączenie Morskiego Laboratorium Rybackiego do Morskiego<br />
Instytutu Rybackiego, który przejął przedwojenną siedzibę Stacji Morskiej w Gdyni.<br />
Szczegółowy opis wszystkich perypetii organizacyjnych pierwszej polskiej placówki<br />
badań morza znajdą czytelnicy w oddawanej im właśnie do rąk pracy profesora<br />
Andrzeja Ropelewskiego. Pozwoliłem sobie na skrótowe przywołanie chronologii tych<br />
wydarzeń, aby wykazać, że pomimo licznych zmian instytucjonalnych i organizacyjnych<br />
w dziedzinie badań rybackich w Polsce zachowana została ich ciągłość oraz<br />
w pewnym zakresie również baza materialna, a tym samym istnieje uzasadnienie uroczystych<br />
obchodów jubileuszu osiemdziesięciolecia Morskiego Instytutu Rybackiego.<br />
Namawiając profesora Ropelewskiego do podjęcia się trudu przygotowania tej<br />
pozycji wydawniczej, zdawaliśmy sobie sprawę, że krąg ewentualnych odbiorców może<br />
ograniczać się do grona pracowników Morskiego Instytutu Rybackiego i ich rodzin,<br />
a przypuszczalnie również, choć w mniejszym stopniu, do ludzi związanych z polskim<br />
rybołówstwem w drugiej połowie ostatniego stulecia. Profesor Ropelewski ze skrupu-