technologie i urządzeniaChlebpokrojony na życzenieTomasz PrzysiężnyZaletą małych sklepów z pieczywem jest przede wszystkim świeżość i jakość sprzedawanychchlebów. Dla sporej grupy klientów znaczenie ma również ich personalne potraktowanie przezsprzedawcę, czego nie ma w dużych super- i hipermarketach. Tam chleb jest już zapakowanyi pokrojony na kromki, o których wielkości zdecydował piekarz. W małym punkcie sprzedaży możnazażyczyć sobie pieczywa w grubszych lub cieńszych kawałkach pod warunkiem, że sklep będzie miałodpowiednią krajalnicę. Na Zachodzie jest to już standardem, u nas - nie zawsze.Największym minusem krajalnic z nożami taśmowymi jest z góry ustalona grubość ciętych bochenków,której nie można regulować na życzenie konsumenta.Fo t. B&SRodzaje i modele krajalnic do chleba, któredostępne są na polskim rynku, nie powinnypiekarzowi nastręczać trudności z wyboremmaszyny odpowiedniej dla potrzeb zakładu.Obok dużych przemysłowych nie brakuje teżmniejszych sklepowych. Od niedawna w większychpunktach handlowych pojawiają się teżurządzenia samoobsługowe, które pozwalająklientom pokroić chleb we własnym zakresie.Dla małych firmowych sklepów w zupełnościwystarczą jednak krajalnice stołowe, które zajmująniewiele miejsca, zużywają niedużo energiii mają odpowiednią wydajność krojenia.Należą do nich m.in. krajalnice firmy JAC.Noże taśmoweO klasie i popularności tych urządzeń świadczym.in. fakt, że aż czterech czołowych polskichdystrybutorów sprzętu dla branży piekarskocukierniczejma w swoich ofertach maszynytego producenta.Najmniejszym ze sklepowych modeli jestkrajalnica stołowa Pico, która m.in. dziękiłatwości użycia i jakości krojenia przyciągazazwyczaj uwagę właścicieli małych piekarnii sklepów. To ergonomiczne urządzenie zajmujeteż niewiele miejsca, co w niewielkich punktachhandlowych i zakładach produkcyjnychma istotne znaczenie.Wydajność tej krajalnicy waha się od 150 do200 bochenków na godzinę. Dystrybutorzysprzętu wyjaśniają, że wiele zależy od rodzajui temperatury krojonego pieczywa oraz odumiejętności operatora maszyny. Przyznaćtrzeba, że jest to wydajność wystarczająca dlapotrzeb sklepów - pokrojenie chleba mieszanego,bułki wrocławskiej czy chleba foremkowegozajmuje mniej niż pół minuty. Dostępnegrubości kromek to w wersji standardowej 11lub 12 mm. Można jednak zamówić krajalnicez innym rozstawem noży w przedziale od 8do 16 mm (wersje opcjonalne). Trzeba jednakpamiętać, że sprzęt ten nie ma możliwości regulacjigrubości krojonego pieczywa.Obsługa krajalnicy półautomatycznej Pico niejest skomplikowana. Maszyna ma dźwignię, zapomocą której pracownik ustawia ogranicznikdociskający chleb do noży w położeniu, któreumożliwia włożenie bochenka do krajalnicy.Ogranicznik ten za pomocą sprężyny powracaw swoje pierwotne położenie, a chleb przechodzącprzez noże jest krojony pod kątem około45 stopni. Po przekrojeniu pieczywo możnapołożyć na specjalnej podstawce i w prostysposób zapakować do woreczka.Większa wydajność i zaawansowana automatyzacjato cechy innego urządzenia tego samegoproducenta - krajalnicy stołowej Picomatic.Dzięki niej można pokroić do 250 bochenkówchleba na godzinę, a pracą maszyny steruje się72 · BAKE&SWEET · <strong>2012</strong>/7/8 (20/21)
technologie i urządzenianie za pomocą dźwigni, lecz dzięki elektronicznemupanelowi. Pozwala on wybrać kilkaróżnych opcji, np. przekrojenie tylko jednegobochenka (po tej czynności maszyna się wyłącza)lub krojenie powtarzalne (urządzeniesamodzielnie wykonuje kolejne cykle). Sterownikdaje też możliwość ustawienia minimalnegoi maksymalnego nacisku popychacza nachleb oraz pozwala określić czas przerwy dlapopychacza. Taka pauza jest niezbędna, gdymaszyna pracuje w trybie automatycznym -operator urządzenia musi mieć czas, aby wyjąćpokrojony chleb i włożyć nowy bochenek.Proces krojenia odbywa się podobnie w poprzednimmodelu, z tą różnicą, że krajalnicasama automatycznie ustawia ogranicznik dociskającychleb do noży i nie trzeba tego robićdźwignią, ręcznie. Również i w przypadku tegourządzania nie ma możliwości, aby na bieżącosterować szerokością rozstawu noży, a co zatym idzie grubością kromek chleba.Krajalnice stołowe z nożem sierpowym Aurea firmy Lebema są produkowane w wersjach dla bochenkówo długości do 280 mm lub do 320 mm.Fo t. Mat e r i a ły p r o d u c e n taNoże tarczoweFirma Hert, która w swojej ofercie ma krajalniceJAC, jest też polskim dystrybutorem sprzętuMHS Schneidetechnik. Te niemieckie urządzeniaidą w parze z trendami, jakie na europejskimrynku pieczywa dyktuje moda na to,aby chleby było krojone… kromka po kromce.Jakie zalety ma zastosowanie tarczy krojącejw maszynach MHS w porównaniu do krajalnicJAC, w których są tradycyjne noże taśmowe?Podstawowa, ale zarazem bardzo istotna różnicato możliwość wyboru grubości kromkiw zakresie od 4 do 24 mm bezpośrednio przedkrojeniem bochenka. Jak już wspominaliśmy,w krajalnicach z nożami pracującym w ruchuposuwisto-zwrotnym takiej możliwości wyborunie ma.MHS Ideal to stołowe urządzenie z nożemtarczowym do krojenia wszelkiego rodzajupieczywa, zarówno mieszanego jak również100% żytniego. Nożem tarczowym wykonanymze stali węglowej pokrytej teflonemmożna kroić jednak nie tylko świeże pieczywoo mocnej strukturze miękiszu, ale równieżdelikatne rolady biszkoptowe. Trwałośćnoża określa się na około 600 tys. przekrojonychkromek (20-30 tys. bochenków chleba),chociaż niektóre źródła podają, że jednymostrzem można ukroić nawet milion kawałkówpieczywa.Niemieccy konstruktorzy z MHS Schneidetechnikzastosowali w krajalnicach tarczowychciekawe rozwiązanie technologiczne,dzięki któremu nie dochodzi do zlepiania siękromek. Nóż odcinając poszczególne kawałkichleba odrzuca je pod skosem na ryflowanystół, który delikatnie wibruje uniemożliwiająctym samym sklejanie się chleba. Jest tobardzo ważna zaleta krajalnic MHS, które niepotrzebują systemu olejenia - zapewnia polskidystrybutor tych maszyn. Ciekawym rozwiązaniemjest też możliwość wstępnego cięciapieczywa na połówki - maszyna automatyczniedokładnie odmierza bochenek i dzieli gona dwie równe części, które następnie możepokroić na kromki.Niewątpliwie dużą zaletą modelu MHS Idealjest możliwość wyboru jego opcjonalnej wersji,która potrzebuje zasilania prądem 230 V.Do pracy modelu MHS Ideal XL, który przeznaczonyjest zarówno do krojenia chlebaw punkcie sprzedaży jak i zakładzie piekarskimpotrzebne jest już napięcie 400 V.Noże sierpoweOd kilku miesięcy na polskim rynku zasprawa firmy Masz Gliwice pojawiły sięnowe krajalnice sierpowe niemieckiej firmyLebema. Również i one są przystosowanedo cięcia wszystkich rodzajów chleba świeżego,a ostrze tnące nie wymaga smarowania.Krajalnice te także mogą kroić chlebw całości lub wstępnie na połówki. Dziękimożliwości odpowiedniej regulacji noży ichustawienie pozwala uzyskać kromki o grubościachod 3 do 25 mm. Krajalnica stołowasierpowa Aurea ma wydajność do 221 kromekna minutę. Mniejszy model tego urządzeniaprzystosowany jest do bochenkówo długości do 280 mm, a większy do pieczywado 320 mm.Czy przyszłość krojenia pieczywa będzienależeć do maszyn z nożem tarczowymlub sierpowym? Trudno teraz wyrokować,ale z pewnością posiadanie takiego sprzętuw sklepie piekarniczym może okazać siędobrym zabiegiem marketingowym i przyciągnąćklientów, którzy chcą, aby ich chlebbył pokrojony na kawałki, jakie lubią najbardziej.Nie za grube, nie za cienkie, alew sam raz.■Na podstawie materiałów firm Hert, Geth,Cream, Jackowski, Masz Gliwice.W krajalnicach JAC narzędziem tnącym są noże taśmowe, które wymagają ciągłego smarowania.Fo t. Mat e r i a ły p r o d u c e n ta<strong>2012</strong>/7/8 (20/21) · BAKE&SWEET · 73