technologie i urządzeniaWiązać czy klipsować?Tomasz PrzysiężnyPakowanie chleba w worki foliowe to już nawet w niewielkich piekarniach standard. Podobniejak oznaczanie terminu przydatności do spożycia, które jest wymagane przez prawo. Czyopłaca się osobno zamykać woreczki i osobno naklejać datę? Nowoczesne systemy, którewykonują te dwie czynności naraz, mają też inne zalety.5-mm taśma clipband ma miejsce na jedną, a 7-mm nawet na dwie informacje, które możnawydrukować na klipsie (np. data i cena).Fo t. B&SNajtańszym i najprostszym rozwiązaniem zamykaniaworeczków z pieczywem są maszynynazywane wiązarkami albo twiściarkami.Pierwsza nazwa pochodzi od sposobu, w jakiworeczek jest zamykany, druga - od rodzajutaśmy wykorzystywanej do tej czynności.Jest ona wykonana z plastiku lub papieruz jednym drucikiem pośrodku. W zależnościod potrzeb może być on cieńszy lub grubszy,co daje mniejszą lub większą sztywność zamknięcia.Różnokolorowe rolki z taśmą twistbandmają zazwyczaj 500, 600 m długościi stosowane są w półautomatycznych i automatycznychmaszynach. Samo zamknięcie polegana skręceniu taśmy. Rozwiązanie takie wykorzystywanejest m.in. w Tach-It 3567 - półautomatycznymurządzeniu o napędzie elektrycznymlub w pneumatycznych maszynachfirmy Znakpak: Mini 100 Twist i Mini Twist140/160. Twistband na rolce zakłada się z tyłumaszyny, a podczas zamykania taśma rozwijasię automatycznie. Minusem tego rozwiązaniajest jednak brak możliwości nadruku terminuprzydatności do spożycia bezpośrednio na taśmie,gdyż jest ona zbyt wąska. Poza tym pozamknięciu woreczka taśma jest skręcona,a więc nawet gdyby na twistbandzie pojawiłasię jakakolwiek informacja, to i tak byłaby onanieczytelna dla kupującego pieczywo w tak zamkniętymopakowaniu. Korzystanie z wiązarekwymaga więc „pomocy” np. metkownicy,na której można wydrukować datę i nakleić jąna woreczek, lub też odpowiedniej drukarki dobezpośredniego nanoszenia napisów na folii.Więcej możliwości dają klipsownice, któremają też dodatkową zaletę docenianą przezkonsumentów pieczywa - klipsy łatwiej otworzyći ponownie zamknąć niż wcześniej opisywanetwisty. O popularności klipsownicświadczy też m.in. fakt, że na rynku zaopatrzeniabranży spożywczej znacznie więcej jesturządzeń wykorzystujących taśmę clipbandniż wiązarek na wspomniany twistband.Clipband to co prawda również najczęściejplastikowa lub papierowa taśma, lecz wzmocnionanie jednym a dwoma drucikami umieszczonymina jej brzegach. Clipband może byćteż wykonany wyłącznie z plastiku bez drucikówalbo też aluminiowy. Ten ostatni nieznajduje jednak zastosowania w zakładachbranży piekarsko-cukierniczej. W przypadkutej taśmy, zamykanie nie polega na skręceniu,lecz zaciśnięciu jej na woreczku. Clipbandy sąszersze niż twistband i łatwo na nich umieścićpotrzebną informację.Jeszcze do niedawna głównym źródłem zasilaniamaszyn klipsujących było sprężone powietrze.Do takich pneumatycznych urządzeńzaliczyć można m.in. Mini SM 35A7 firmyZnakpak, które po podłączeniu do drukarkimoże być nośnikiem nawet dwóch różnych informacji,takich jak np. data i nr serii (zmieszcząsię one na taśmach o szerokości 7 mm).Wydajność tego urządzenia to 40 zamknięćna minutę, lecz trzeba pamiętać o tym, iż wielezależy od umiejętności pracownika obsługującegomaszynę. Zasada ta dotyczy nie tylko tej,ale wszystkich ręcznych klipsownic różnychproducentów.Urządzenia do klipsowania znaleźć można teżw ofercie firmy Silny & Salamon. Również i temaszyny zasilane są pneumatycznie powietrzemo ciśnieniu 6 bar, którego zużywają 50 lna minutę pracy. Zastosowanie 600-metrowejrolki wystarczy na 15 000 zamknięć. W zależnościod modelu, urządzenia tego producentamogą pracować z clipbandami papierowymilub plastikowymi z dwoma drucikami, a takżez taśmą aluminiową.Zadaniem półautomatycznego urządzenia Pak-Trend K-18 jest podanie taśmy, wydrukowaniedaty zamknięcia (drukarka Pak-Trend 01 jest74 · BAKE&SWEET · <strong>2012</strong>/7/8 (20/21)
technologie i urządzeniaintegralną częścią klipsownicy), odcięcie orazzamknięcie klipsem chleba umieszczonegow woreczku. Wszystkie te czynności wykonywanesą automatycznie, lecz samo założenieworka oraz jego wyjęcie trzeba zrobić ręcznie.Ciekawostka: to pneumatyczne urządzenieznaleźć można na rynku po różnymi nazwamii w ofercie różnych firm, ale jest to ta samapolska maszyna.Od kilku lat piekarze mają możliwość korzystaniarównież z niemieckich klipsownicEC 130 firmy Hartmann. Jest to urządzeniedo specyficznego zastosowania, które sprawdzasię zwłaszcza w zakładach, gdzie liczy sięprzestrzeń - zapewnia firma HERT, polskidystrybutor tego sprzętu. EC 130, podobniejak wcześniej opisywane urządzenia, wymagapodłączenia do sprężonego powietrza. Opakowaniaz pieczywem przeznaczone do zamknięciamogą być podawane ręcznie lub przy pomocypoziomego systemu owijania. Opcjonalniemaszynę można doposażyć w datownik.Najnowszym trendem na rynku klipownicsą urządzenia całkowicie elektryczne, a więcpozbawione konieczności zasilania sprężonympowietrzem. Z takich nowości wymienićtrzeba oferowaną przez Znakpak klipsownicęM-408 zasilaną prądem 230 V, której niewątpliwązaletą jest bardzo cicha praca w porównaniuz tradycyjnymi maszynami pneumatycznymi.Podobne elektryczne, półautomatyczne urządzeniewprowadziła na polski rynek równieżfirma Dantom. Jej niewielka przenośna klipsownicaprzystosowana jest do pracy z plastikowymitaśmami, na których datę przydatnoścido spożycia lub numer serii produkcjimożna nanieść za pomocą drukarki z gorącymnadrukiem.Kwik Lok to amerykański pomysł na szybkie zamykanie opakowań, m.in. woreczków z pieczywem.Fo t. Mat e r i a ły p r o d u c e n taOprócz twiściarek i klipownic (nazywanychteż klipsiarkami) coraz częściej zakłady piekarsko-cukiernicze,w których pakuje się wyrobyw worki foliowe, korzystają również z zamykarekna klipsy typu Kwik Lok.Do takich urządzeń zaliczyć trzeba amerykańskiezamykarki Kwik Lok 1002DP, w którychosoba obsługująca samodzielnie zakłada (wciska)worek na klips, a następnie ręcznie odrywago od taśmy, oraz Kwik Lok 086-200P - woreczekwkładany jest w specjalną szczelinę, a nałożenieklipsa oraz odcięcie od taśmy następujeautomatycznie. W obu tych elektrycznychurządzeniach na klipsie może pojawić się datawydrukowana za pomocą stalowych czcionek,które wybiją ją przez taśmę drukującą (drukarkisą w dodatkowym wyposażeniu).Z kolei Kwik Lok 088-APR to zamykarkaz własnym transporterem wciągającym woreczek.Robiąc to, maszyna układa z folii tzw.pióropusz ponad zamknięciem, co daje efektbardzo estetycznie zapakowanego produktu.088-APR współpracuje z plastikowym klipsemtypu J-NRP, na którym obok daty i numerupartii produktu znajdzie się też miejsce na wydrukowanieceny.Klipsy zamykające produkowane przez amerykańskiKwik Lok są wykonane z grubegoplastiku, przez co nadają się do wielokrotnegozdejmowania i zakładania na opakowanie. Dowyboru jest kilkanaście wielkości otworu naklipsie, co pozwala optymalnie dopasować jedo typu i wielkości woreczka.■<strong>2012</strong>/7/8 (20/21) · BAKE&SWEET · 75