VSF 2010 Report - Nabo

grjótholti á breiðum hjalla. Varða E er stæðilegri en vörðubrotin norðaustan hennar, en hún er um 140 m
suðvestan vörðubrots D. Hún er um 1x1,3 m að stærð og sjást um sjö umför af hleðslu í henni. Varðan er um 1
m á hæð og er gróin fléttum. Varðan stendur á grjótholti þar sem mikið er af hellum. Gatan er greinileg þegar
upp er komið alveg að landamerkjum Vantsfjarðar og Skálavíkur. Þar er farið að sjá yfir í Mjóafjörð en þó ekki
að Skálavík. Gatan er á heildina litið yfirleitt ógreinileg en verður greinilegri þegar vestar dregur og gróður fer
að aukast. Þar sem hún er greinileg er hún eins og sæmileg kindagata. Leiðin er um 2,3 km löng innan
Vatnsfjarðarlands.
Hættumat: engin hætta
Heimildir:Ö-Vatnsfjörður (ÞG) bls. 2.
ÍS-205:003 gata leið 6555.735N 2231.199V
Í örnefnaskrá Þorkels Guðmundssonar segir:
„Gönguvegur [002] er yfir nesið beinustu leið
frá Vatnsfirði yfir til Skálavíkur. Er þar slóði
og nokkur gömul vörðubrot, en þó illfært með
hesta, enda eingöngu notaður af gangandi
fólki. Reiðvegurinn er allmiklu framar.“
Reiðvegurinn erum 350 m suðvestar
(innar/framar) en gönguvegur 002. Rétt innan
við landamerki Skálavíkur er stæðileg varða
og er reiðvegurinn þar rétt við.
Reiðvegurinn liggur í gegnum gróin svæði,
holt og smá mýrar. Á nokkrum stöðum liggur
hann í grjóti en það er aldrei langur spotti i
einu.
Reiðvegurinn frá Vatnsfirði að Skálavík er
ÍS-205:003 – Hluti reiðvegarins, núverandi þjóðvegur efst á
myndinni, horft í austur.
239
mjög greinilegur. Víða er hann djúpur
skorningur, eða allt að 40 cm á dýpt. Yfirleitt
er gatan einbreið en þegar nálgast fer
Vatnsfjörð er víða tvær samsíða rásir og er
önnur líklega eldri en hefur verið orðin svo djúp að hún hefur verið farin að safna í sig vatni og þess vegna hefur
götunni verið hliðrað örlítið. Gatan virðist einnig hafa hafa blásið upp á köflum, sérstaklega efst á hálsinum og
myndast þá moldarflög með smágrjóti, allt upp í 3 m breið. Ef gatan er gengin frá merkjum Skálavíkur og
Vatnsfjarðar, til norðausturs í átt að Vatnsfirði, er uppi á hálsinum gengið fram á rás með steinum í. Svo virðist
sem hellur hafi verið settar ofan í, og jafnvel að hluta ofan á, rás sem nær í gegnum götuna (B). Mest er rásin um
80 cm breið og um 3 m löng. Rásin er á svæði þar sem gatan virðist hafa blásið upp og gæti hún hafa gegnt
hlutverki ræsis til þess að halda veginum þurrum á þessum stað. Líklegast er því um einhverskonar vegabót að
ræða. Um 280 m austnorðaustur af rásinni er upphleðsla á götunni (C-D). Hún er um 20 m löng og liggur yfir
litla mýri. Upphleðslan er mest um 3 m breið og um 1,2 m há
upp frá jörðu. Um 300 m austar er vörðubrot, E. Það er á stórum
steini, nálægt reiðveginum og hefur það líklegast verið til þess
að leiða fólk af götunni að mannvirki sem er nú tóftir 064.
Vörðubrotið er um 0,6 m hátt en að meðtöldum steininum sem
það stendur á nær það 1,2 m hæð. Þrjú umför hleðslu sjást í
vörðunni og er hún vel grjóin fléttum. Grunnflötur hleðslunnar
er um 1x1,7 m. Eitthvað getur hafa hrunið úr vörðunni, en þó
ekki mikið. Um 70 m austnorðaustan við vörðubrotið er hleðsla
(F) á götunni yfir læk. Þar hafa stórar hellur verið lagðar yfir
litla læljarsprænu sem sker veginn. Um 370 m norðnorðaustan
við hleðslu F er önnur upphleðsla á götunni (G-H). Hún er
umfangsmeiri en sú fyrri (C-D), eða um 3 m breið, 50 m löng og
um 1,2 m há. Þegar farið er að nálgast Vatnsfjarðarbæinn mikið
eða um 350 m suðsuðaustan hans, er vörðubrot (I). Það er um 1
m í þvermál og um 80 cm hátt. Varðan stendur á litlum
grjótbletti í annars grónu sléttlendi. Um fimm umför af hleðslu
sjást í vörðunni og er hún hlaðin úr hellum og smágrýti. Varðan
er vel gróin fléttum og frá henni sést vel til bæjar enda ekki langt
í stóran skurð sem er við suðurenda núverandi túna, suðvestur af
bænum. Gatan hverfur sunnan megin við áðurnefndan skurð en
sést aftur um 30 m norðaustan við hann. Þar liggur hún í stefnu
ÍS-205:003 – Reiðvegurinn yfir þá
upphleðslu á veginum sem nær er Vatnsfirði
(G-H), horft til austnorðausturs.