Evolución e historia de los verbos con prefijo a- y ... - habilis - UdG
Evolución e historia de los verbos con prefijo a- y ... - habilis - UdG
Evolución e historia de los verbos con prefijo a- y ... - habilis - UdG
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
c. E quando fueron <strong>con</strong>plidos <strong>los</strong> nueve meses, encaeçió <strong>de</strong> un fijo sano. [CORDE: c 1253.<br />
Anónimo. Sen<strong>de</strong>bar]<br />
d. Constança, que era preñada, e fue para Salamanca a encaeçer al muy alto & noble señor rey<br />
<strong>de</strong> Castilla [CORDE: c. 1348-1379. Gran Crónica <strong>de</strong> Alfonso XI]<br />
(13)a. temor <strong>de</strong> las cosas que a omne miedo que acaesçran & por esto faze al omne uelar [CORDE:<br />
c 1250. Anónimo. Poridat <strong>de</strong> porida<strong>de</strong>s. Escorial L.III.2]<br />
b. si non quanto toma prestada <strong>de</strong>l sol q[ua]ndo le acaesçe quel esta <strong>de</strong> traujeso [CORDE: c<br />
1223. Anónimo. Semejanza <strong>de</strong>l mundo. BNM ms. 3369]<br />
c. Et si por auentura nos camiar lo quisieramos a otra parte, que nos lo <strong>de</strong>xe<strong>de</strong>s libre et quito, et<br />
nos que uos por fagamos todas las meiorias que uos y fizier<strong>de</strong>s a bien iusta <strong>de</strong> otmmes<br />
buenos, et que non aya<strong>de</strong>s po<strong>de</strong>r <strong>de</strong> uen<strong>de</strong>rlo ni <strong>de</strong> ennpennarlo nin <strong>de</strong> meterlo so otro<br />
sennorio, sinon por esso lo perda<strong>de</strong>s todo et <strong>de</strong>pues<strong>de</strong> uestra vida, que nos finque todo libre et<br />
quito <strong>con</strong> quantas meiorias et <strong>con</strong> quantas plantaciones y fizier<strong>de</strong>s, et si por auentura acaeçier<br />
peligro <strong>de</strong> piedra o <strong>de</strong>l niebla o <strong>de</strong> seca, lo que Dios non quiera, que mate la meytat <strong>de</strong>l fructo<br />
o mas segunt apreciamiento <strong>de</strong> buenos ommes, et uos aquel anno non quera<strong>de</strong>s dar la renda,<br />
ante que meta<strong>de</strong>s foz en las miesses, que nos <strong>los</strong> faga<strong>de</strong>s saber et nos enbiaremos y nuestro<br />
omme que coia el fructo <strong>con</strong>usco, et uos darle<strong>de</strong>s a comer et beuer cumplidamientre et<br />
fare<strong>de</strong>s la mission <strong>de</strong> segar et <strong>de</strong> trillar et <strong>de</strong> lo que y fuere mester et el pan que y fuere,<br />
partirlo emos por terçias et las dos partes seran pora uos et la tercera pora nos, [CORDE:<br />
1276. Anónimo. Arrendamiento por el abad don Pedro VI <strong>de</strong> una casa ...]<br />
d. aunque como suela acaeçer no prosiga en la rreligion [CORDE: 1621. Testamento <strong>de</strong><br />
Francisca Muñoz]<br />
(14)a. Iendo en romería caeçí en un prado [Berceo, Mil. 2; Dicc. Hist. 1936: sv. caecer]<br />
b.Andando por la villa caeçió en un varrio [Berceo, S. Lor. 50; Dicc. Hist. 1936: sv. caecer]<br />
c. gran preçio nos caeçe vengar tan grand nemiga [CORDE: 1240-1250. Libro <strong>de</strong> Alexandre]<br />
d. La bermejura que caesçe por beuer el vino [CORDE: 1500. Tratado <strong>de</strong> patología]<br />
2.1.1.1.5. APARECER:<br />
Parecer ~ aparecer<br />
Latín (APPARERE ~ APPARESCERE) > aparecer 1140 (Pena 1980: 86). Según Gaffiot: PAREO, UI, ITUM, ERE. int. 'apparaître, se<br />
montrer...' impers. paret Cic. 'c'est manifeste, la chose est patente'. APPAREO, UI, ITUM, ERE, int. 'apparaître. Être visible...'Cic.<br />
APPARESCO, ERE, int. 'apparaître soudain'. Hier.<br />
DCECH: parecer, <strong>de</strong>l lat. vg. *parēscěre, <strong>de</strong>rivado incoativo <strong>de</strong> parēre 'aparecer', 'parecer'. 1ª doc.: orígenes <strong>de</strong>l idioma (G<strong>los</strong>as<br />
Emilianenses, Cid, etc.) ... parēre (...) en español (...) hubo <strong>de</strong> <strong>de</strong>saparecer en fecha muy arcaica. Sea como quiera, es probable que<br />
*parescere se formara ya en latín vulgar (...) y el <strong>de</strong>rivado apparescere se halla <strong>de</strong>s<strong>de</strong> h. el año 300 d. C. (Calcidio). (...) Deriv. (...)<br />
Aparecer [Cid, Cuervo, Dicc. I, 503-5], <strong>de</strong>l lat. tardío apparēscĕre, común a todos <strong>los</strong> romances <strong>de</strong> Galia e Hispania....Acs. menos<br />
usuales que la corriente son parecer '<strong>de</strong>scubrirse, manifestarse, aparecer' en Berceo (S. Mill. 60), Alex (45), Cervantes, etc.;<br />
parecerse '<strong>de</strong>scubrirse' en el Rim. <strong>de</strong> Palacio, 377.<br />
No aparece en el Vocabulario <strong>de</strong> Nebrija, pero sí en Covarrubias.<br />
DRAE22: (Del lat. apparescĕre). 1. intr. Manifestarse, <strong>de</strong>jarse ver, por lo común, causando sorpresa, admiración u otro<br />
movimiento <strong>de</strong>l ánimo. U. t. c. prnl. 2. intr. Dicho <strong>de</strong> una cosa que estaba perdida u oculta: En<strong>con</strong>trarse, hallarse. U. menos c.<br />
prnl. 3. intr. Cobrar existencia o darse a <strong>con</strong>ocer por primera vez. Han aparecido casos <strong>de</strong> tifus en la región. El libro no apareció<br />
hasta <strong>de</strong>spués <strong>de</strong> su muerte. 4. intr. Dicho <strong>de</strong> una persona: Hacer acto <strong>de</strong> presencia en un lugar, <strong>de</strong>jarse caer. Ya nunca apareces<br />
por<br />
NDHE:<br />
aparecer 1,, aparescer, apparecer, apparescer, apparexer, apareszer, aparezer.. (Del bajo lat. appārescĕre.) intr. Ocurrir o tener<br />
existencia. Dicho <strong>de</strong> hecho.<br />
c1140 Mio Cid (1911) 3355: Diego Gonçález odre<strong>de</strong>s lo que dixo: / "De natura somos <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>con</strong><strong>de</strong>s más lipios, / ¡Estos<br />
casamientos non fuessen apareçidos / Por <strong>con</strong>sagrar <strong>con</strong> myo Çid don Rodrigo! / Por que <strong>de</strong>xamos sus fijas aún no nos<br />
repentimos, / [...] / Que por que las <strong>de</strong>xamos ondrados somos nos. [MndzPidal, VCid 1911 interpreta como: "efectuarse,<br />
29