Desarrollo de los agronegocios y la agroindustria rural en América ...
Desarrollo de los agronegocios y la agroindustria rural en América ...
Desarrollo de los agronegocios y la agroindustria rural en América ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Aplicaciones prácticas<br />
La zona muestra indicadores <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo extremadam<strong>en</strong>te bajos: solo el 24% <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
pob<strong>la</strong>ción ti<strong>en</strong>e acceso a servicios <strong>de</strong> salud, el 33% <strong>de</strong> <strong>los</strong> mayores <strong>de</strong> 15 años son analfabetos,<br />
<strong>en</strong>tre el 89% y el 92% <strong>de</strong> <strong>los</strong> trabajadores recibe m<strong>en</strong>os <strong>de</strong> dos sa<strong>la</strong>rios mínimos,<br />
el 40% <strong>de</strong> <strong>la</strong>s vivi<strong>en</strong>das no ti<strong>en</strong><strong>en</strong> servicio <strong>de</strong> agua potable y carec<strong>en</strong> <strong>de</strong> servicio <strong>de</strong><br />
dr<strong>en</strong>aje, y el 82% <strong>de</strong> <strong>la</strong>s personas viv<strong>en</strong> <strong>en</strong> comunida<strong>de</strong>s con altos o muy altos grados<br />
<strong>de</strong> marginalidad (PRODESIS 2006b).<br />
El sistema agríco<strong>la</strong> se compone principalm<strong>en</strong>te <strong>de</strong> maíz, frijol, cacao y café, con productivida<strong>de</strong>s<br />
muy bajas, <strong>en</strong> <strong>los</strong> que se continúan aplicando tecnologías mayas sust<strong>en</strong>tadas<br />
<strong>en</strong> <strong>la</strong> tuba, <strong>la</strong> roza y <strong>la</strong> quema. Exist<strong>en</strong> también explotaciones porcíco<strong>la</strong>s y gana<strong>de</strong>ras<br />
<strong>de</strong> pequeña esca<strong>la</strong> que sirv<strong>en</strong> para utilizar <strong>los</strong> exce<strong>de</strong>ntes <strong>de</strong> <strong>los</strong> granos. También se ha<br />
<strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>do <strong>en</strong> <strong>los</strong> últimos años el turismo, <strong>en</strong> nichos especiales como el alternativo,<br />
solidario, ecoturismo, aunque todavía es una actividad incipi<strong>en</strong>te (PRODESIS 2006c).<br />
Los empr<strong>en</strong>dimi<strong>en</strong>tos objeto <strong>de</strong> <strong>la</strong> interv<strong>en</strong>ción<br />
Los objetos <strong>de</strong> <strong>la</strong> interv<strong>en</strong>ción fueron 16 <strong>agroindustria</strong>s y microempresas <strong>rural</strong>es (AIR<br />
y MER), cuyo <strong>de</strong>talle se pres<strong>en</strong>ta <strong>en</strong> el Cuadro 1.<br />
Cuadro 1. Re<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> <strong>agroindustria</strong>s <strong>rural</strong>es consi<strong>de</strong>radas <strong>en</strong> <strong>la</strong> consultoría sobre<br />
“microempresas” <strong>de</strong>l consorcio IICA-CIRAD-CATIE.<br />
Territorios Microrregiones Agroindustrias <strong>rural</strong>es y localización específica<br />
Comitán <strong>de</strong><br />
Domínguez<br />
Nuevo Huixtán<br />
Maravil<strong>la</strong><br />
T<strong>en</strong>ejapa<br />
Amatitlán<br />
Francisco I.<br />
Ma<strong>de</strong>ro<br />
Herboristería (Nuevo Jerusalén, Mpio. Las Margaritas)<br />
Artesanía (Nuevo Jerusalén, Mpio. Las Margaritas)<br />
Artesanía (San Pedro Yutniotic, Mpio. Las Margaritas)<br />
Embotel<strong>la</strong>dora <strong>de</strong> agua (Nuevo Huixtán, Mpio. Las Margaritas)<br />
Empacadora <strong>de</strong> plátano (Municipio <strong>de</strong> Maravil<strong>la</strong> T<strong>en</strong>ejapa)<br />
Procesadora <strong>de</strong> choco<strong>la</strong>te (San Felipe Jataté, Mpio <strong>de</strong><br />
Maravil<strong>la</strong> T<strong>en</strong>ejapa)<br />
Grupo <strong>de</strong> mujeres pana<strong>de</strong>ras (San Felipe Jataté,<br />
Mpio. Maravil<strong>la</strong> T<strong>en</strong>ejapa)<br />
Envasado <strong>de</strong> pacaya (Tziscao, Municipio <strong>de</strong> <strong>la</strong> Trinitaria)<br />
Tostado, molido y <strong>en</strong>vasado <strong>de</strong> Café (Tziscao, Municipio <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong> Trinitaria)<br />
<strong>Desarrollo</strong> <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>agronegocios</strong> y <strong>la</strong> <strong>agroindustria</strong> <strong>rural</strong> <strong>en</strong> América Latina y el Caribe<br />
| 183 |