Dienaren van het Volk - Landelijke Vereniging van ...

De vraag is wel wat we met moreel geluk kunnen. Want als het puur toeval is, dan hebben
we er per definitie geen invloed op en kunnen we er ook niets mee. Het is ook kort door
de bocht om te stellen dat men geluk kan afdwingen en men pech over zichzelf afroept.
Bovendien zou er dan geen sprake zijn van puur geluk of pech, omdat men het dan toch kan
beïnvloeden terwijl kenmerkend aan geluk en pech is dat men er juist geen invloed op heeft.
In ieder geval kan men tijdens besluiten de geluks- en pechfactor betrekken: de geluksfactor
door een inschatting te maken van hoeveel geluk men moet hebben om het besluit het
gewenste effect te laten hebben en de pechfactor door te doordenken wat de effecten zouden
kunnen zijn als er veel of alles tegenzit; wat bijvoorbeeld als de gepresenteerde feiten niet waar
zijn, belangrijke zaken over het hoofd worden gezien, morgen alle voorspelde ontwikkelingen
de tegengestelde kant op gaan en alles tegenzit en verkeerd uitpakt?
Naast het tijdens besluiten rekening houden met de pech- en geluksfactor, kan men in de
wijze waarop men besluiten communiceert rekening houden met mogelijke pech en mogelijk
geluk. Door bijvoorbeeld niet te stellig te zijn over de toekomstige effecten van besluiten,
maar door te communiceren over de kansen op geluk en pech en wat de mogelijke gevolgen
zijn als geluk en pech zich voordoen. Want een dergelijke communicatie is geen teken van
zwakte maar een teken van realiteitszin.
Het denken in termen van moreel geluk heeft twee kanten. Enerzijds bevordert dit denken de
bescheidenheid van DV’s doordat bij besluiten die goed uitpakken zij zich realiseren dat zij net
zo goed verkeerd hadden kunnen uitpakken. Anderzijds voorkomt dit denken dat DV’s zichzelf
grote verwijten maken voor besluiten die door pech verkeerd uitpakken, maar net zo goed
minder slecht of zelfs goed hadden kunnen uitpakken. Omdat het DV-schap inderdaad het
nemen van risico’s inhoudt.
70. Integriteit vaart wel met moreel geluk
245