Dienaren van het Volk - Landelijke Vereniging van ...

persoon hypocriet; in plaats van dat een handeling opportunistisch is, is de persoon een
opportunist; in plaats van dat iemand liegt, is de persoon een leugenaar. Het gaat niet om iets
wat een of meerdere malen gebeurt, maar het gaat om wie iemand voor een lange tijd of zelfs
altijd is. Iemand is wie hij is, niet omdat hij dat even is maar omdat hij dat voor zijn hele leven
is. Het twijfelen aan iemands integriteit komt daarom fundamenteler, ernstiger en daardoor
harder aan dan het twijfelen aan de integriteit van iemands gedrag.
Evenzo raakt het prijzen van de integriteit een persoon meer dan dat een of meerdere handelingen
van deze persoon worden geprezen. Zo werd Job Cohen bij zijn vertrek uit de politiek geprezen om zijn
integriteit. Premier Mark Rutte zei hierover: ‘’Ik heb grote waardering voor de integere en respectvolle
wijze waarop Job Cohen vanuit zijn idealen de publieke zaak heeft gediend” en zei fractievoorzitter
Sybrand van Haersma Buma: “Job Cohen heeft op een integere manier na zijn burgemeesterschap de
PvdA geleid.” 57 Beiden gebruikten integriteit voor het gedrag. Fractievoorzitter Alexander Pechtold ging
verder en prees Cohen om wie hij als DV was: “Ik heb Job leren kennen als een integer politicus.” 58
Dat mensen gekrenkt reageren als er aan hun integriteit wordt getwijfeld laat de waarde zien die
kennelijk wordt gehecht aan integriteit. Evenzo blijkt de waarde van integriteit eruit dat mensen
het als compliment zien als zij door anderen als integer worden bestempeld. Ook dat anderen
het gebrek aan persoonlijke integriteit gebruiken om iemand negatief af te schilderen laat de
toegedichte waarde van integriteit zien, evenals dat mensen denken een ander positief af te
schilderen en zelfs een eer te bewijzen door persoonlijke integriteit aan deze persoon toe te
schrijven. Kennelijk is persoonlijke integriteit iets wat mensen voor zichzelf en voor anderen
belangrijk vinden. Dit wordt bevestigd door allerlei onderzoek. Zo toont onderzoek in Engeland
onder politici aan dat zij integriteit als de belangrijkste factor zien voor politiek leiderschap. Ander
onderzoek toont het belang aan dat burgers hechten aan de integriteit van DV’s. 59 The New
York Times stelde zelfs dat integriteit de meest belangrijke deugd in de politiek is. 60 Ook het feit
dat in allerlei profiel- en functiebeschrijvingen evenals gedragscodes voor DV’s integriteit wordt
genoemd als vereiste eigenschap laat het bestaan en belang van integriteit zien. Zo schrijft een
landelijke partij in haar gedragscode dat haar DV’s integer dienen te zijn. 61
Integriteit is daarom meer dan ethiek. Zo definieert de filosoof Bernard Williams integriteit
als ergens voor staan. 62 Iemand is dus niet alleen integer als de persoon ethisch handelt en
daarvoor ethische argumenten heeft. Want als dit alleen integriteit zou zijn, aldus Williams,
8. Integriteit gaat niet alleen om waarom men het doet, maar ook om wie men is
43