Dienaren van het Volk - Landelijke Vereniging van ...

negeren is niet-integer, omdat daardoor niet een deugdelijk, te weten het beste, besluit wordt
genomen. En fraude is niet-integer omdat een verkeerde voorstelling van zaken wordt gegeven
waardoor de kwaliteit van de besluitvorming door anderen wordt aangetast, of zelfs, zoals bij
verkiezingsfraude, de besluitvorming door anderen wordt gecorrumpeerd. Daarom is de
integriteit van verkiezingen zo essentieel, aldus Hillary Clinton, en hebben volgens haar DV’s
een morele verplichting om de integriteit van de verkiezingen te verzekeren. 564
Het lekken van informatie, wat volgens sommige DV’s veel voorkomt, 565 is in dit opzicht
eveneens als niet-integer te beschouwen. Door het lekken van informatie worden besluitvormings
procedures ondermijnd, zoals Ien Dales in haar toespraak over integriteit verwoordde:
“Het is wezenlijk dat het beraad over kandidaten [bij vertrouwenscommissies bij burgemeesters
benoemingen] vertrouwelijk gevoerd kan worden. Niet alleen wordt bij lekken de
privacy van kandidaten geschonden, ook het selectieproces dat ertoe strekt de beste man
of vrouw op de juiste plaats te kunnen benoemen, loopt grote schade op. Ook komt het
voor dat er ‘gelekt’ wordt over het beraad in de ministerraad. De beraadslagingen van de
ministerraad zijn vertrouwelijk. Dat heeft goede redenen. Daardoor wordt het intern beraad
beschermd. Het intern beraad moet frank en vrij, zonder de hypotheek van de openbaarheid
gevoerd kunnen worden; open en openhartig, maar niet openbaar. Dat geldt overigens ook voor
intern ambtelijk beraad en voor collegeberaad bij provincies en gemeenten. In de democratie
gaat het om rechtstreeks en gemeen overleg tussen bewindslieden en volksvertegenwoordiging.
Het ontijdig naar buiten brengen van niet afgeronde en onvolledige beleidsvoornemens
frustreert het overleg met de volksvertegenwoordiging. […] Het lekken van
vertrouwelijke informatie is fnuikend voor de kwaliteit van het bestuur en voor de democratische
spelregels.” Zelfs het lekken van onjuiste informatie kan niet-integer zijn, bijvoorbeeld als het
doel ervan is om een ander te beschadigen.
Een andere vorm van niet-integer gedrag dat is gebaseerd op het idee van integere
besluitvorming is het oneigenlijk interveniëren in de besluitvorming. Zo vroeg Ed Nijpels bij
twee partijgenoten die in een parlementaire enquêtecommissie zaten om voortijdig inzicht te
krijgen in het rapport van de commissie teneinde druk te kunnen uitoefenen om het oordeel
over de minister van zijn partij te verzachten. Een van deze commissieleden reageerde
resoluut: “Als je deel uitmaakt van een onderzoekscommissie, houd je je mond tegenover
je vrouw, tegenover je hond en tegenover je fractievoorzitter.” 566 Vooral voor hooggeplaatste
92. Integriteit van besluitvorming is het hart van integriteit
325