bölüm ıı - Prof.Dr. Seval Fer

112
Başarı= 37.64 + 0.30 Durumluk Kaygı + 0.15 Depresif Yükleme Biçimi + -0.05 Sürekli
Kaygı.
Yıldız Teknik Üniversitesi, Temel İngilizce Bölümüne (Hazırlık) devam eden A, B ve C
kurlarındaki öğrencilere ilişkin, ortaya çıkan bu bulgulara paralel olarak Yee, Pierce,
Ptacek ve Modzelesky (2003) tarafından çaresizlik yükleme stili (‘helpless attributional
style’) ile akademik performansın araştırıldığı boylamsal bir çalışmada, psikoloji
dersinde 4 sınava giren 96 kolej öğrencisi 2 sömestr boyunca gözlem altına alınmış ve
sınav başarısızlıklarının dönem boyunca çaresizlik yükleme stili ile sınav performansı
arasında bir ilişkiye neden olup olmadığına bakılmıştır. Çalışma sonunda ise çaresizlik
yükleme stili ile sınav başarısı arasındaki ilişkinin doğrusal ve anlamlı olmadığı ortaya
çıkmıştır.
Yee, Pierce, Ptacek ve Modzelesky (2003)’nin araştırmalarında elde ettiği bulgularla
paralellik taşıyan ve bu çalışmanın sonucunda ortaya çıkan sonuçları destekleyen bir
başka çalışma da Yüksel (2003) tarafından gerçekleştirilmiştir. Söz konusu araştırmada
lise birinci sınıfa devam eden öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeylerinin; akademik
benlik tasarımı, okul tutumları ve akademik başarı üzerindeki etkisi araştırılmış ve
çalışma sonunda öğrencilerin öğrenilmiş çaresizlik düzeylerinin akademik başarılarının
değişkenliğini açıklamada yeterli etkisinin olmadığı görülmüştür.
Buna karşın Valas (2001) tarafından Norveç’te, lise öğrencilerinin katılımıyla
gerçekleştirilen çalışma, bu araştırmada elde edilen bulguları desteklememektedir. Söz
konusu araştırmada akademik başarının doğrudan ya da dolaylı olarak öğrenilmiş
çaresizlikle ilişkili olduğu sonucuna varılmıştır. Buna ek olarak çaresizlik ve akademik
beklentilerin, psikolojik denge ile oldukça yakından ilişkili olduğu görülmüştür.
Aynı şekilde Firmin, Hwang, Copella ve Clark (2004)’ın lise öğrencilerinde
gerçekleştirdiği bir başka çalışmada öğrenilmiş çaresizliğin sınavlar üzerindeki etkisi
araştırılmış ve düş kırıklığı (karamsarlık, ümitsizlik) yaşayan öğrencilerin entellektüel
becerilerinden şüphe duydukları ortaya çıkmış ve kuramsal olarak öğrenilmiş
çaresizliğin bunun doğal bir nedeni olduğu belirtilmiştir.