bölüm ıı - Prof.Dr. Seval Fer

15
1.4.1. Bilişsel Oluşturmacı Yaklaşım
Piaget’in görüşlerinin temelini oluşturduğu, bilişsel oluşturmacılık öğrenciyi bireysel
anlam yapıcı olarak görmektedir.
Bilişsel oluşturmacılık, bireyin zihninde oluşturduğu fikirlerine, şemalarına dayalı
olarak bilgiyi yorumlaması ve bilişsel sürecine adapte etmesi sürecini ifade etmektedir.
Piaget, oluşturmacı yaklaşımın gelişimi ile ilgilenirken aynı zamanda bilginin
kazanılması ile ilgili geleneksel düşünceleri yıkmaya çalışmıştır. Birçok filozof ‘Bilgi
nedir’, ‘Bilgi gerçek olabilir mi’ türünden soruları yanıtlamaya çalışırken, sonuca
mantıksal olarak ulaşmaya çalışmışlardır. Geleneksel görüşe göre öğrenen, gerçek
dünyanın resmine erişmek için çabalamalıydı. Piaget, daha pragmatik ve sade bir
şekilde ‘Bir çocuk bilgiyi nasıl kazanır’ sorusunun yanıtını bulmaya çalışarak bu
geleneği kırmıştır. Piaget, bilginin bağımsız gerçekliğin ürünü olmadığını, bunun
yerine, bilginin uyum sağlayabilen bir işleve sahip olduğunu belirtmiştir. Piaget’ye
göre, çocuklar yetişkinlerin tüm bilgisini olduğu gibi alamazlar, bu yüzden bilgiyi
yapılandırmak zorundadırlar. (Piaget, 1970, Akt., Gredler, 2001: 256; von
Glasersfeld,1998: 3-23).
Piaget, bireysel öğrenme üzerinde yoğunlaşmış; çalışmalarında öğrenenlerin çözmesi
için yazılı olmayan problemler vermiş, bu problemler yoluyla, somut objeleri
değiştirebilmeleri için onları yönlendirmiştir. Sonuçta her öğrenenin objeler hakkında
kendi doğrusunu ya da yanlışını oluşturduğunu ve varsayımlarda bulunduğunu
gözlemlemiştir (Henson, 2003: 5-12). Söz konusu çalışmalar, öğreneni bireysel anlam
yapıcı şeklinde bir role sahip olduğu tezini destekler nitelikte olmuştur.
Piaget’nin bilişsel oluşturmacılığı, bir başka deyişle anlam yapıcı süreci, bireysel olarak
görmektedir. Ona göre insan zihni, ne algılıyorsak onu anlamlandırmamıza yardımcı
olan dinamik bilişsel yapılardan ibarettir. Yapılar, bireylerin düşünüşleri içerisinden
geçmektedir ve bireylerin, kişisel algıları ile bilgi arasındaki karşıtlıkları fark ederek
yeniden anlamlandırmaları sonucunda meydana gelir. (Brooks & Brooks, 1993: 25-26;
Green & Gredler, 2002: 53-70; von Glasersfeld, 1996: 4; Richardson, 1997: 5).
Piaget, bilişsel gelişimi biyolojik ilkelerle açıklamaktadır. Piaget’e göre gelişimi
etkileyen; Olgunlaşma, Yaşantı, Uyum, Örgütleme ve Dengeleme ilkeleridir. Bireyin
bireysel gelişimi için öncelikle biyolojik olgunluğa erişmesi gerekmektedir. Uyum ilkesi